Kogeloog
Het heropende horecapunt Kogeloog in 2019
Als koffie- en ijsverkooppunt in 2019
Locatie Marerijk
Type balieverkoop
Assortiment koffie en versnapering
Delicatesse stroopwafel
Ontwerp Anton Pieck
Geopend 1967-2002,
2019-heden
Kassa's 1
Terras ja
Horeca

Kogeloog is een horecapunt in het Sprookjesbos, onder de overkapping tegenover Langnek. Het is vernoemd naar de dienaar Kogeloog uit het sprookje van De Zes Dienaren en verkoopt warme dranken en versnaperingen. Het verkooppunt wordt ook wel De Zes Dienaren genoemd (naar de tekst op de banderol boven het luik), maar er werd ook wel naar verwezen als Langnek of Langnekplein.[1]

Omschrijving

Het gebouw is primair bedoeld als schuilgelegenheid bij regen, en is vormgegeven als een galerij met bankjes. Boven de ingang, in het midden van de galerij, hangt een bord in de vorm van een banderol met de naam Kogeloog, en daarboven een buste van de dienaar met een blinddoek om. Boven de bankjes hangen in ovale lijsten afbeeldingen van alle zes dienaren uit het sprookje.

In het midden bevindt zich een uitgiftepunt: een breed verkoopraam met links en rechts een kleiner raampje. Het is voorzien van een ornament met krullige, in elkaar gehaakte ranken en bloemen en een perkamentrol met de tekst "De Zes Dienaren". Het verkoopt koffie en thee die je kunt consumeren in de galerij of op het kleine terrasje, en als specialiteit vers bereide stroopwafels, of stroopwafels gedoopt in nog meer suikerwaren. Je afval kun je kwijt in Wagen Gijs, rechts naast het gebouw.

Geschiedenis

Ontwerp, nog zonder uitgiftepunt, door Anton Pieck

De gaanderij werd in 1967 gebouwd met als doel om te voorzien in een schuilplek bij regen. Anton Pieck ontwierp dit gebouw dat tegenover de immer populaire Langnek in het Sprookjesbos werd geplaatst, en greep de kans aan om ook de andere dienaars uit het sprookje uit te beelden. Midden in de gaanderij kwam een klein horecapunt in de vorm van een uitgiftebalie. Rechts van het gebouw werd tegelijk Wagen Gijs geplaatst.

Op de voorgevel kwam een buste van de dienaar Kogeloog. Dit is een andere dan het vermaarde beeld dat sinds 1954 tot ergens in de jaren 60 in het Sprookjesbos stond, waar nu de Zeemeermin op haar rots rust.

Limonade-automaat in de muur tussen Kogeloog en Wagen Gijs

In 1977 werd het horecapuntje achter de schermen vergroot: rechts naast de verkoopruimte kwam een even zo groot magazijn. Ook werd er in de muur tussen Wagen Gijs en de overkapping een uitsparing gemaakt voor een limonadeautomaat (die tussen 1991 en 1997 weer is dichtgemaakt). Het assortiment van Kogeloog bestond rond de eeuwwisseling uit popcorn, diverse soorten snoep, frisdrank en koffie, die in de galerij op de verschillende bankjes verorberd konden worden.

Sluiting

Het gesloten horecapunt Kogeloog in 2010

Aan het begin van seizoen 2003 opende het horecapunt niet meer en over tijd werd duidelijk dat het helemaal niet meer zou gaan openen. Het horecapunt zou te weinig opbrengen. Opvallend genoeg stond in de jaren erna op drukke zomerdagen wel een verrijdbare ijskar op enkele meters afstand zijn waar te verkopen.

Plannen voor uitbreiding

Kogeloog in gesloten toestand, 2006

Tussen 2003[2] en 2009[3] had de Efteling verschillende keren plannen voor uitbreiding en het opnieuw in gebruik nemen van het horecapunt. In 2008 werd zelfs een projectgroep opgericht voor het uitbreiden van het horecapunt met een grote serre aan de achterzijde, aan de Sterrenplein-zijde, met een breed aanbod in pannenkoeken. Uiteindelijk ging het project niet door maar werd het, in een andere vorm en schaal, gecombineerd met de nieuwe attractie Hartenhof, als op zichzelf staand pannenkoekenrestaurant: Polles Keuken.

Het paneel met rijm voor het gesloten luik

In het kader van de werkgroep Oog voor Detail werd in 2005 het muurtje rechts naast Wagen Gijs wat verlengd, en in 2006 de gesloten uitgiftebalie door Léon Weeterings van een nieuwe stijl voorzien. Voor het luik werd een paneel geplaatst met daarop de gedenktekst:

Zes Diena­ren worden alhier her­dacht,
de prin­ses von­den zij met ver­eende kracht

Dit paneel was een snelle oplossing om het gesloten punt voor de korte termijn wat meer aanzien te geven, omdat ook toen de verwachting was dat het binnen enkele jaren wel weer zou openen.

Heropening

Interieur van de keuken in 2019

Ondanks genoemde plannen bleef het horecapunt van 2002 tot 2019 potdicht. In dat laatste jaar waren de bezoekersaantallen van de Efteling inmiddels enorm gegroeid en kwamen structureel boven de 5 miljoen uit (50% meer dan in 2002). Men nam dat jaar een aantal uiteenlopende maatregelen om de capaciteit van het attractiepark te vergroten, waaronder een extra trein bij Joris, meer single riders-wachtrijen en ruimere openingstijden. In deze reeks maatregelen past ook het besluit om vanaf 26 april 2019 dit haast vergeten gebouwtje weer geregeld te gaan openen. Het zal in ieder geval op drukkere dagen in het hoofdseizoen geopend zijn.

Nieuw schelpenpad als short-cut naar toiletten Polles Keuken

Vanaf de heropening waren ijsspecialiteiten het belangrijkste aanbod. Daarnaast kun je er koffie en thee krijgen. Er is een nieuw, bijbehorend terras waar je even kunt gaan zitten met je ijsje en de vertelling van Peter Reijnders kunt beluisteren. In mei dat jaar werd een extra schelpenpad aangelegd vlakbij Kogeloog naar de toiletten van Polles Keuken zodat bezoekers nu nabij hun behoefte kunnen doen. Tot de verplaatsing van de Soldatenpoort naar naast Kogeloog, in 2022, kon je dit schelpenpad gebruiken als een clandestiene vierde toegangspoort tot het bos.

Vanaf 7 maart 2023 zijn de ijs- en koffiespecialiteiten weer van het menu. Men verkoopt "gewone" koffie en thee, en daarnaast vers bereide warme stroopwafels. En koude stroopwafels die nog extra gedipt zijn in meer zoetigheid.

  1. Efteling Blog: Heropening horecalocatie Kogeloog in het Sprookjesbos (8 april 2019)
  2. Een nieuwe functie voor Kogeloog in 2004 , door Ilona van Golen, Eftelist 17 augustus 2003
  3. Re: Bouwtekeningen Hartenhof: boekenkasten en donuts! , Niels, Eftelist 21 augustus 2010