Aquanura

Aquanura is een muzikale fonteinenshow op de Vonderplas, voor Fata Morgana, in de sfeer van het sprookje van de Kikkerkoning. Het is de grootste fonteinenshow van Europa. Bij de opening in 2012 was het na Las Vegas en Dubai de derde grootste fonteinenshow van de wereld. De leverancier is de firma WET (Water Entertainment Technologies) uit Los Angeles, dezelfde als van de eerder genoemde shows in Las Vegas en Dubai.

Onder de begeleiding van bekende Efteling-melodieën kunnen bezoekers op vlonders langs de oevers van de Vonderplas naar de show kijken. De show bestaat uit water, muziek en gekleurd licht. De speelduur is circa 15 minuten en de show is één of twee maal per dag te bewonderen na afloop van iedere Efteling-dag. Tijden voor de show, die per dag verschillen, zijn ze te vinden in de Efteling-app.

De attractie werd op 31 mei 2012 feestelijk geopend, ter gelegenheid van 60-jarig bestaan van de Efteling, onder het toeziend oog van genodigden en personeel. De opening werd op YouTube en Omroep Brabant live uitgezonden. In november dat jaar won Aquanura de Thea Award for Outstanding Achievement. In 2024 kreeg Aquanura een forse upgrade.

De naam Aquanura is een samenstelling van de woorden aqua (water), anura (kikker) en nura (licht) en werd op 22 december 2010 door de Efteling geregistreerd als merk.

Omschrijving

Gedurende de dag zijn op het water van de Vonderplas af en toe kleine watereffecties en actieve fonteinen te zien. De showtijden van Aquanura zijn afhankelijk van het seizoen, wel altijd aan het eind van de Efteling-dag, en worden gepubliceerd in de Efteling-app.

De Vonderplas is voor de show vanaf vier kanten goed te bekijken: speciale vlonders aan de kant van Fabula en van het Efteling Theater zijn de beste plaatsen naast de vijver. Kijk je overdag, dan sta je aan de Fabula-kant echter tegen de ondergaande zon in te kijken. De derde optie is het brede bordes bij Fata Morgana. Aan de kant van het Grand Hotel is het vooral vanaf de kamers en het balkon van bar-restaurant Mystique goed te zien voor hen die daar te gast zijn.

Op de vijver zijn vier bronzen beelden van kikkers opgesteld, met elk boven diens hoofd een oversized lantaarn.

Er zijn verschillende shows mogelijk, maar er is één standaard-show: Efteling Symphonica. De andere shows staan hieronder vermeld.

Vóór de daadwerkelijke start van de show spreekt omroeper Domien Verschuuren ons toe:

Beste gast. Hier, in het hart van de Efteling is een nieuwe bijzondere plek ontstaan. Op dit Eiland van de Vijf Zintuigen begint jouw reis, en keer je weer terug na een avontuur door de wereld vol wonderen. Here in the heart of Efteling your journey begins, and you will return after an adventure through the world of wonders. Dank je wel dat je vandaag bij ons was, en ga nu met ons mee op een muzikale tijdreis. Join us, on a musical journey through time: Efteling Symphonica.

Daarna begint de daadwerkelijke show met het geluid van het opwinden van een klok. De eerste fonteinen zijn de grote bronzen kikkers die een straal water uit hun bek spuiten. Daarna komen de verschillende muzieknummers langs waarop de fonteinen gaan dansen. Ondertussen wordt op de "Bakens van Licht", de grote lantaarns boven elk van de kikkers, met beeld aangegeven naar welke attractie je nu aan het luisteren bent.

Na afloop van de show is er nog een outtro, waarbij de fonteinen rustig blijven dansen en een speciaal voor de locatie opgenomen versie klinkt van het lied Realm of Fantasy, gezongen door meidengroep OGENE, terwijl de gasten zich naar hun vervoermiddel of accommodatie begeven.

Shows

Het systeem van Aquanura is relatief eenvoudig herprogrammeerbaar. Op dit moment speelt Efteling Symphonica als belangrijkste show op de vijver. In het verleden zijn er diverse andere shows geweest die afwisselend ingezet werden. De eerste twee shows die gebaseerd zijn op de techniek zoals die tussen 2012-2024 aanwezig was, zijn nu met pensioen. Tiësto-Aquanura en Met een Zachte G zijn hergeprogrammeerd voor de tweede generatie Aquanura.

Voormalig - Aquavroega

Voorprogramma

Er was een voorprogramma dat voor de verschillende shows gelijk was. Voor aanvang vertoonden de fonteinen al wat sporadische activiteit en klonken er subtiele achtergrondtonen uit de luidsprekers. Om 10 en 5 minuten voor het begin klonk er een aankondiging uitgesproken door Arnoud Schellenberg:

Dames en heren, meisjes en jongens. Welkom bij de sensationele watershow Aquanura. Aquanura begint over 10 minuten. Ladies and gentlemen, girls and boys. Welcome to the sensational water show Aquanura. Aquanura will begin in 10 minutes.

De show ving aan met een introductie door Mies Bouwman die eindigde met aftellen tot de show begint.

De eerste show

De eerste Aquanura-show omvat het volgende muzikale programma:

• De Magische Klok - By the Sleepy Lagoon (Eric Coates)
• Villa Volta - Hoofdshow (Ruud Bos)
• De Magische Klok
• De Indische Waterlelies - Afrikaan Beat (Bert Kaempfert)
• Carnaval Festival
• De Magische Klok
• Raveleijn - Intro en Finale (René Merkelbach)
• De Magische Klok
• Droomvlucht - Kastelenrijk (Ruud Bos)
• Muzikale Paddenstoelen - Menuet (G-dur) (Christian Petzold)
• De Magische Klok
• Spookslot - Danse Macabre (Camille Saint-Saëns)

De tweede show

In 2014 werd een alternatieve show aan Aquanura toegevoegd die werd afgewisseld met de originele programmering. Deze 'Tweede Efteling Symfonie' verliep als volgt:

• De Magische Klok - By the Sleepy Lagoon (Eric Coates)
• Fata Morgana - Harem (Ruud Bos)
• De Magische Klok
• Gondoletta - Allegro Brilliante (François-Adrien Boieldieu)
• Monsieur Cannibale (Gérard Gustin)
• De Magische Klok
• De Vliegende Hollander - Opstaphaven (René Merkelbach)
• De Magische Klok
• Droomvlucht - Wonderwoud (Ruud Bos)
• De Rode Schoentjes - Klompendans (Jan van Oort)
• De Magische Klok
• Joris en de Draak (René Merkelbach)
• De Vliegende Hollander - Lifthill (René Merkelbach)

Huidige shows - Aquanu

Efteling Symphonica

Het vlaggenschip van Aquanura is de standaardshow die regulier geprogrammeerd is: Efteling Symphonica. Deze werd speciaal ontworpen voor de nieuwe mogelijkheden die Aquanura sinds najaar 2024 biedt in belichting en wordt ondersteund door bijbehorende invulling van de Bakens van Licht.

Anders dan eerdere shows zijn niet alle fragmenten klassiek uitgevoerd, maar is ook gekozen voor andere muziekstijlen. Ook zijn er veel gesproken fragmenten in gemixt. De muziek is gegroepeerd per rijk. In de show komt de volgende Eftelingmuziek aan bod:

• Eiland van de Vijf Zintuigen (René Merkelbach)
• Muzikale Paddenstoelen - Menuet (G-dur) (Christian Petzold)
• De Zes Zwanen (René Merkelbach)
• Droomvlucht (Elfentuin, tweede deel) - Ruud Bos
• Eiland van de Vijf Zintuigen
• Carnaval Festival (Harmony de Kwakers, Afrika, Japan, Frankrijk, Italië en China) - Ruud Bos
• Vogel Rok - De Vlucht door het Duister (Ruud Bos)
• Sirocco - Storm op Zee (René Merkelbach)
• Eiland van de Vijf Zintuigen
• Max & Moritz (René Merkelbach)
• Danse Macabre (Camille Saint-Saëns)
• Fata Morgana - Jungle, Harem (Ruud Bos)
• Eiland van de Vijf Zintuigen
• Baron 1898 - Kleedlokaal, Loonlokaal (René Merkelbach)
• Joris en de Draak (René Merkelbach)
• Eiland van de Vijf Zintuigen
• Symbolica - Koningszaal (René Merkelbach)
• An der schönen blauen Donau (Johann Strauß Jr.)
• Eiland van de Vijf Zintuigen

Tiësto-Aquanura

Na deze twee shows die uitsluitend Efteling-muziek bevatten, koos de Efteling voor de derde show een heel andere richting en ging een samenwerking aan met de lokaal wonende maar niettemin mondiaal bekende trance-dj Tiësto.

In deze show mixte hij zijn eigen hits met opzwepende dance-versies van het Menuet in G majeur, Carnaval Festival, Joris en de Draak, Raveleijn en de Danse Macabre. De show ging in première op 16 december 2014 en wordt selectief ingezet tijdens evenementen en drukke periodes.

Met een zachte G

Op 24 augustus 2020 maakte de Efteling bekend dat ze een Aquanura-show zou maken in samenwerking met Brabantse zanger Guus Meeuwis onder de naam "Aquanura, met een zachte G".^[1] Het was een cadeautje voor het 25-jarige jubileum van z'n zangcarrière. Hits van Meeuwis werden gecombineerd met bekende Efteling-klassiekers. De muziek werd gearrangeerd door Audiocult. Voor de opnames speelde de band van Meeuwis samen met een symfonieorkest en zong hij alle zangpartijen opnieuw in. Dit was de eerste Aquanura-show waarin zang te horen is, als je de achtergrondkoren niet meetelt. De show werd in samenwerking met WET Design geprogrammeerd. "Aquanura, met een zachte G" was aanvankelijk te zien van 9 oktober tot en met 4 november 2020 en duurde 12 minuten. De show kon daarna ook ingezet worden bij evenementen.

Geschiedenis

De Vonderplas was de laatste dertig jaar voor de komst van Aquanura in gebruik als Roeivijver.

Aanloop

De Efteling speelde al jaren voor de opening van Aquanura met het idee om een dergelijke voorstelling op de Vonderplas te bieden, om bezoekers meer gefaseerd richting de uitgang van het park te trekken. Na afloop van enkele zomeravonden en evenementen in de jaren negentig werd de locatie al gebruikt voor vuurwerkshows. Het vuurwerk werd afgestoken achter of naast Fata Morgana, terwijl de toeschouwers aan de andere kant van de Vonderplas dit konden aanschouwen. In 1996 was er een heuse lasershow als dagafsluiter bij de Vonderplas waarin een waaier aan Efteling-muziek de revue passeert, wat gezien kan worden als een proto-Aquanura. Tijdens de Winter Efteling van 2008-2009 werd op de vijver de slotshow Midwinternachtsdroom gehouden, die bestond uit tientallen fonteintjes, een projectie op een watergordijntje en wat klein vuurwerk rondom de steiger.

Oorspronkelijk stond voor het jubileumjaar 2012 een darkride gepland centraal in het park, Hartenhof. De attractie, met een eigen themagebied Rijk der Fantasie, werd in het voorjaar van 2010 aangekondigd. Bijna een jaar later werd echter duidelijk dat het duurste project voor de Efteling ooit op de lange baan werd geschoven, zodat er een alternatieve jubileumattractie moest komen. Daarnaast was de commerciële vraag hoe men de bezoeker langer in het park kon houden, om te blijven voor het diner. De persoonlijke voorkeur van directeur Bart de Boer was voor een watershow, in te zetten als slotshow. Het was ontwerpcoördinator Jaap den Bleker die verschillende watershows in verschillende steden en parken bezocht en tot de conclusie kwam dat een samenwerking met WET voor de Efteling het beste resultaat zou opleveren.

In een artikel over de totstandkoming van Aquanura vanuit de ogen van ontwerpmanager Vivian Schoofs wordt geschreven:^[2]

De keuze is vooral ook gebaseerd op de projecten die zij al eerder hebben gerealiseerd. Toen we onze wensen met hen bespraken, bleek er een enorme klik te zitten. Wij gaven aan waar we aan dachten en de ontwerper van de leverancier dacht met ons mee. We gaven muziek en een kleurenpalet mee en de ontwerper bezocht de Efteling om een goed beeld te krijgen van het park en alle attracties.

In het voorjaar van 2011 werd door WET een maquette gemaakt van de fonteinen op de Vonderplas, inclusief de aanzichten van omliggende panden. De eerste geruchten over een eventuele slotshow op de Vonderplas voor het 60-jarig jubileum verschenen eind maart 2011 op internet. Begin april gaf Bart de Boer op zijn Twitteraccount drie dagen lang iedere dag 3 hints over de nieuwe attractie. Hij Twitterde drie dagen lang woorden als 'zeemeermin', 'Las Vegas' en 'grootste in Europa', waarna Aquanura aangekondigd werd.

Op 5 juli verscheen een officieel persbericht met meer informatie omtrent het waterspektakel, inclusief enkele concept-arts. Op 25 januari 2012 werd de eerste kikker onthuld.

• Maquette vervaardigd door WET
• 
• 
• 
• 

De muziek

De show van Aquanura is ontworpen als een dagafsluiter. De spectaculaire fonteinen recapituleren het dagje park via de muziek van de attracties en shows die de bezoeker overdag is tegengekomen. Omdat de kadervertelling het sprookje van de Kikkerkoning is, zijn deze muziekstukken in de eerste versies van Aquanura ingebed in het toepasselijke By the Sleepy Lagoon, het nummer dat te horen is bij de Magische Klok op het Herautenplein, waar ook de oorspronkelijke uitbeelding van de Kikkerkoning zijn thuis heeft.

Marco Kuypers heeft in opdracht van Audiocult nieuwe arrangementen gemaakt van dit stuk en de diverse attractiesoundtracks, zodat deze uitgevoerd kan worden door het Brabants Orkest, waarmee hij eerder al had samengewerkt voor Raveleijn. Muziek die tot dan toe slechts in synthesizervorm of op een enkel instrument te horen was wordt nu met de sterkte van een volledig symfonieorkest ten gehore gebracht. Het Brabants Orkest voerde deze uit in een studio in Mol (België).

Bouw

Voor de bouw van Aquanura trok de Efteling € 17 miljoen uit. Men begon eind juni 2011 aan het opstellen van de schutting. Het hekwerk werd afgedekt met platen waarop informatie en beeldmateriaal van de attractie te zien was, waaronder een QR-code om met een mobieltje te scannen. Ook werden er plexiglas platen ingezet waardoor bezoekers de bouw live konden volgen door de afscheiding.

Voor het bekijken van de show zijn aan drie zijden van de Vonderplas vlonders gebouwd. Aan de kant van Fata Morgana is de bestaande kademuur uitgebreid zodat ook hier staanplaatsen gerealiseerd zijn. In het ontwerp heet de Fata Morgana-zijde 'Deck A', de vlonder bij het theater 'Deck B', de vlonder aan het Dwarrelplein 'Deck C' en de vlonder aan de parkzijde 'Deck D'.^[2] De vlonder aan de Theater-zijde werd aangeduid als de VIP-vlonder. De vlonder was oorspronkelijk in aanloop naar de show alleen toegankelijk voor verblijfsgasten en andere 'vips', zodat deze de eerste kans kregen hier vooraan te staan. Vijf minuten voor aanvang werd deze vlonder echter opengesteld voor iedereen.

Op de officiële website werd de bouw van de watershow bijgehouden. Nadat het aanleggen van alle elementen in de vijver voltooid was, werden er hogere schuttingen gebouwd, inclusief een van vijf meter hoog aan de Kinkenpolder, om de show zelf geheim te kunnen houden. Er werd een speciale Aquanura-commercial opgenomen en reclamebureau C-Worx bedacht een uitgebreide introductiecampagne rondom de attractie.^[3]

Tijdens de bouw werd bekend dat de show in tegenstelling tot eerdere aankondigingen niet geopend zou zijn voor het publiek op de zestigste verjaardag van de Efteling, 31 mei 2012, maar pas een dag daarna. Op de 31e zou namelijk een groots maar besloten openingsspektakel gehouden worden. Ook fansites die normaliter uitgebreid verslag doen voor hun achterban over dergelijke evenementen zouden niet uitgenodigd zijn. Dit deed enkele mensen van De Vijf Zintuigen besluiten om een actie te starten: aquapy, een variant op de Occupybeweging die op dat moment protesteerde tegen misstanden op de financiële markten.

Oorspronkelijke techniek

Onder de grote vlonder aan de theaterzijde werd een technische ruimte gebouwd. Tussen het Theater en Fata Morgana, aan de Kinkenpolder, kwam een propaantank voor de vuureffecten. Het pad aan de vijver bij de tank werd tijdens de show om veiligheidsredenen gesloten; er zijn in deze hoek ook geen kijkplaatsen gesitueerd. Wanneer vorst wordt verwacht en het water van de vijver dus verwarmd moet worden om niet te bevriezen, werd een verwarmingsinstallatie gehuurd en nabij de propaantank geplaatst.

Een medewerker van WET werd voor een jaar in de Efteling gestationeerd om het onderhoud uit te voeren en Eftelings eigen medewerkers te scholen. Daarna nam de Technische Dienst het onderhoud over.

Fonteinen

De fonteinen zijn geïnstalleerd door Water Entertainment Technologies (WET), een bedrijf uit Californië gespecialiseerd in dergelijke projecten en bouwers van de enige twee grotere watershows in de wereld. De installatie is dynamisch programmeerbaar zodat er op een later moment relatief eenvoudig een andere show gepresenteerd kan worden. Om de show ook in de winter te laten werken wordt het water in de Vonderplas kunstmatig verwarmd tot minstens boven het vriespunt.

Als het hard waait, waarschuwt de Efteling middels klapborden dat toeschouwers nat kunnen worden. Er is technisch gezien een mogelijkheid om minder druk op de fonteinen te zetten, zodat het water minder hoog spuit en bezoekers niet nat worden. Daar maakt de Efteling echter geen gebruik van. Bij harde wind komen de fonteinen door de wind automatisch wat lager, omdat ze in horizontale richting worden 'weggewaaid'.^[4] Bij extreem slechte weersomstandigheden, zoals onweer, gaat Aquanura niet door.

De 193 fonteinen van Aquanura spuiten met een kracht van 60 km/u. Hiervoor is continu 8 bar waterdruk nodig in de 4,5 km aan kunststof- en rvs-leidingen voor lucht en water.

Er waren in de originele opzet 9 types fonteinen:^[5][6]

• 8 Arching Analog Jets; dit zijn de fonteinen die vanuit een vaste positie vanuit de kikkers en de daaropvolgende 'frogleap' het water in bogen naar het midden van het bassin spuiten.
• 12 Oarsmen Single Axis Jets; eveneens jets die samen met de Arching Analogs de uitvergroting van de kikkerfontein vormen. De Oarsman jet is er in verschillende uitvoeringen. Deze variant kan slechts over een enkele as een waterstraal spuiten.
• 10 Oarsman Feather Jets; dit zijn de waterwaaiers in de show. In tegenstelling tot de Single Axis Oarsman kan dit type fontein wel over meerdere assen bewegen. Ze onderscheiden zich van de Fan Jets van WET in het feit dat het water niet gelijk verdeeld wordt over de breedte van de waaier, maar er als het ware ‘vingers’ of veren zichtbaar zijn.
• 21 Bloom Jets; in het bouwverslag op efteling.com eerder de 'lelie fonteinen' genoemd. Deze kunnen open en dicht klappende lelies voorstellen en zijn speciaal voor de Efteling ontworpen.
• 63 Cone Shooters; vormen het 'veld' van fonteinen die de basis voor de uitbeeldingen vormen. Het zijn geen jets omdat ze druk opbouwen en het water (hoorbaar) eruit schieten. Deze zijn tevens speciaal voor de Efteling ontwikkeld.
• 85 Mini Shooters; de fonteinen uit de slingergoot, die het water 30-35 meter de lucht in kunnen knallen. Aanvankelijk werd gerept over 84 stuks, en in de eerdere shows werd ook inderdaad de laatste shooter aan de kant van Fata Morgana niet gebruikt.
• 4 Super Shooters; de grotere broertjes van de andere Shooters die een waterkolom zo’n 45-60 meter omhoog kunnen schieten.
• 12 Oarsman Fire; 'fonteinen' die geen water maar vuur uitspuwen. Ook speciaal voor de Efteling ontwikkeld.
• 5 Mist Jets; jets die de halve vijver door het vernevelen van water in mist kan hullen. Echter, dit type fontein wordt niet als fontein benoemd door WET Design maar wel door de Efteling.

Licht

Rondom de vijver werden 29 grote lantaarnpalen opgesteld met daarop op 7,5 meter hoogte zogenaamde moving heads van het type Philips Vari-Lite VL3500 Wash. Moving heads zijn meerkleurige spotlights die zich in twee dimensies 360 graden kunnen bewegen en gebruikt worden voor het aanlichten van de fonteinen. Daarnaast stonden achter elke kikker nog twee grotere moving heads op de grond opgesteld, die ook werden gebruikt voor het uitlichten van de toppen van de Super Shooters, dus in totaal acht stuks.

Een groot deel van de fonteinen worden vanuit verankerde spots onder het wateroppervlak van Aquanura verlicht. WET had tot dan toe alleen met wit licht gewerkt, maar de Efteling wilde graag kleur, dus was het een primeur dat er met LED gewerkt werd. Het gaat om 881 lampen waarvan:

• 116 lampen met wit licht voor het uitvergroten van de Kikkerfontein;
• 303 lampen met wit licht in de slingergoot: drie voor elk van de 85 Mini Shooters en ook twaalf voor elk van de 8 Super Shooters;
• 260 LED-lampen met kleurige verlichting onder de Cone Shooters (vier per Cone), verspreid over het wateroppervlak. Plus acht extra als opvulling aan de lange zijdes.
• 80 witte lampen voor de waaierfonteinen (8 per stuk) en om elke set van twee waaiers zijn in een grotere cirkel 12 kleurenLEDs geplaatst (met uitzondering van de middelste twee Fan Jets, waar 20 gekleurde LEDs worden gebruikt).^[5][6]

Door de vijver werd 140 km aan elektrische leidingen gelegd.

Stroom

Aquanura gebruikt, zoals veel installaties met grote waterpompen, nogal wat stroom. De netwerkaansluiting van de Efteling bood in eerste instantie onvoldoende vermogen om de installatie te opereren, waardoor deze op een eigen aggregaat was aangesloten. Pas bij de verzwaring van de aansluiting van het park, een paar jaar later, werd Aquanura aangesloten op het vaste stroomnet.

Controlekamer

De attractie wordt aangestuurd door een personeelslid vanuit de speciale controlekamer. Deze bevindt zich in het gebouw van Fata Morgana, ongeveer in het midden van de gevel op de eerste verdieping boven de overdekte gaanderij, waar twee ezelsrug-raampjes naast elkaar zitten. De ruimte is in een daarvoor loze ruimte in het attractiegebouw gebouwd; de raampjes waren aanvankelijk blind en zijn hiervoor open gemaakt. Personeel kan de ruimte bereiken via een trap achter de Marktscène. De show kan hier gestart worden en door de raampjes geobserveerd. Ook kan er vanaf dit punt goed beoordeeld worden welke fonteinen onderhoud nodig hebben.

• In de controlekamer
• 

  Controlekamer in het Fata-gebouw

• 

  Overzicht fonteinen

• 

  Lijst van shows

• 

  Showverslag en audiopaneel

• 

  Uitzicht op de show

Horeca

Voor de komst van de attractie zijn bestaande horecapunten in de buurt van de Vonderplas uitgebreid om showbezoekers te verleiden tot een aankoop. Bij de Steenbok is aan Aquanurazijde de Burger Backery geopend, en het concept van de Oase veranderde waardoor men tegenwoordig ook döner en ijs kan krijgen. Op het Dwarrelplein verrichtte de Oliebollenkraam die functie. Tegenover de Steenbok kwamen in 2012 een viertal Foodtrucks te staan, deze bleken echter weinig omzet te genereren en keerden na dat jaar niet meer terug.

Voor de verkoop van aandenkens werden plekken gemaakt voor mobiele souvenirkarren.

De enige manier om in de beginjaren de show van bovenaf te zien was was de VIP-plaatsen op het balkon van het Theater, dat sinds de opening van Aquanura het panoramaterras Loreley werd genoemd.

Première

De officiële première van Aquanura werd op 31 mei 2012 ingeluid met een anderhalf uur durende show, in aanwezigheid van drieduizend genodigden. De Efteling heeft de show aan RTL 4 proberen te slijten, maar moest het uiteindelijk doen met een liveuitzending door Omroep Brabant.

Op een steiger in de Vonderplas waren onder andere optredens te zien van Xander de Buisonjé en Karin Bloemen met het Merkelbach-lied Volg je hart, Nol Havens met Alles kan, alles mag in de Efteling en Alma Nieto met het oorspronkelijk interne motiveringslied Betovering. De optredens werden afgewisseld met filmpjes over 'herinneringen' aan de Efteling en toespraken van hotemetoten zoals directievoorzitter Bart de Boer en stichtingsvoorzitter Jan Melis. De openingsceremonie culmineerde in het starten van Aquanura.

Ontwikkelingen

De show is volgens de Efteling eenvoudig te herprogrammeren. Tijdens het openingsjaar worden er nog verschillende kleine aanpassingen gemaakt aan de gebruikte fonteinen en effecten.

Al in het voorjaar van 2013, nog geen jaar na de première, wordt er gewerkt aan een vernieuwde show met daarin ook nieuwe muziekstukken uit het park. Hierin krijgen Fata Morgana, Joris en de Draak, Monsieur Cannibale, Gondoletta / Kleine Zeemeermin. de Rode Schoentjes en tweemaal De Vliegende Hollander een plek. In juli 2014 werd een ochtendlijke teasershow toegevoegd aan het repertoire. Daarnaast werd later dat jaar door de bekende DJ Tiësto (Tijs Verwest) een speciale dance track samengesteld, waar het park een up-tempo fonteinprogramma voor Zomeravonden en andere evenementen bij liet programmeren: Tiësto-Aquanura. Deze editie beleefde zijn première op 16 december 2014. Sinds Winter Efteling 2014-2015 kent Aquanura een winterarrangement.

In 2016 werden er kleine aanpassingen gedaan aan de infrastructuur bij de oostelijke vlonder: de overwegen verdwenen en er werd een extra pad aangelegd vanaf de ingang van het Fata Morganaplein naar de vlonder. Hierdoor is geen oversteek van de spoorbaan meer nodig, en kan de Stoomtrein voortaan in de avond rijden, ook tijdens de show. In januari 2017 werd de teasershow weer geschrapt.

In de herfst van 2020 kwam er een vierde show in première: Aquanura, met een zachte G, opgenomen in het teken van en in samenwerking met de populaire Brabantse zanger Guus Meeuwis. Deze wordt sporadisch, hoofdzakelijk bij speciale gelegenheden en evenementen vertoond. Vanaf deze show kon de Efteling ook zelf het licht programmeren, wat bij de drie eerdere shows nog door WET gedaan moest worden.

In 2017 maakte de inmiddels rechthebbende van het nummer Monsieur Cannibale bezwaar tegen de bewerkte versie in de Tweede Aquanura-symfonie, waar ze geen toestemming voor had gegeven. Na een rechtszaak bevestigde de rechter in juli 2021 de claim en verbood verdere vertoningen van de show met het bewerkte nummer erin, de verkoop van de cd waar de show op staat en veroordeelde de Efteling tot het betalen van schadevergoeding voor alle vertoningen van de show. Er werd in maart 2022 alsnog overeenstemming bereikt over een licentie, zodat vanaf dat moment de show weer regulier op het programma kwam, en de showregistratie keerde in de zomer van dat jaar ook weer terug op het Efteling YouTube-kanaal.

In de eerste helft van 2022 was Aquanura lange tijd buiten bedrijf in verband met infrastructurele aanpassingen voor de bouw van het Efteling Grand Hotel. Zo werden de vlonders aan de hotelkant van de vijver voorbereid op de nieuwe situatie.

Upgrade 2024

In 2022 werd het plan opgevat om de dan slechts tien jaar oude attractie niettemin een grote upgrade te geven. In een pitch aan de directie op 22 juli dat jaar somden initiatiefnemers Jaap den Bleker, Stan Dingemans en Eric Brekelmans de volgende redenen op. Ten eerste denkt men de shows bij daglicht aantrekkelijker te kunnen maken. De komst van het Grand Hotel zou Aquanura meer onderdeel gemaakt moeten worden van het gebied. Daarnaast waren er de vuureffecten, die op propaan werkten ('Fire Oarsman'), die niet pasten in de klimaatdoelstellingen van de Efteling, en zeker het Anderrijk dat als eerste aan de beurt is om gasloos te worden.^[7]

In het najaar van 2024 start het groot onderhoud. De laatste voorstelling voor de start van dit onderhoud vond plaats op 1 september, al werden de vuureffecten al enkele dagen eerder verwijderd, enkele weken voordat de IAAPA Sustainability Day in het park plaatsvond.^[8][9][10]

De bestaande verlichting die niet vanaf het begin al in LED was uitgevoerd, zoals de witte onderwaterspots van de shooters en 'Moving Heads' rond de vijver, werd vervangen door LED-lampen, dat nu ook in eigen beheer is (en niet meer via WET loopt). De LED-verlichting is krachtiger zodat er meer effecten mogelijk zijn en er ook overdag meer van zichtbaar is. De nieuwe projectoren beschikken ook over gobo-projecties op maat waarmee Eftelingse figuren geprojecteerd kunnen worden op de fonteinen. Vanuit het nieuwe Grand Hotel zie je Aquanura weer anders, omdat je ook op het wateroppervlak krijgt, waar rekening mee gehouden is.

De meest zichtbare wijziging is de plaatsing van vier nieuwe "Bakens van Licht", in totaal acht meter hoge lantaarns in de vijver, achter elke kikker. In deze lantaarns zitten schermen die bij elk muziekstuk beelden vertonen. Ze moeten overdag wat meer kleur toevoegen en vooral ook moeten ze bezoekers die minder intiem bekend zijn met de Efteling-score -en met name dus ook internationale gasten- helpen te herkennen waarnaar ze nu aan het luisteren zijn door bij het muziekstuk horende animaties te tonen. De bakens sluiten ook aan op het uurwerken-thema dat de verbindende factor is van het Eiland van de Vijf Zintuigen. De kikkers zelf kwamen op een sokkel en werden brons geschilderd: het moeten nu standbeelden zijn die tot leven komen. Er kan ook mist geproduceerd worden.

Deze vernieuwingen krijgen vorm in een nieuwe show, die de Eerste en Tweede Efteling Symfonieën zal vervangen: Efteling Symphonica. De bestaande shows Tiësto-Aquanura en Aquanura, met een zachte G werden hergeprogrammeerd met de vernieuwde verlichting. De andere originele Aquanura-shows gaan met pensioen.

Vanaf 7 november dat jaar is het waterspektakel weer te aanschouwen, om te beginnen alleen de Meeuwisversie, die nog niet eerder als dagelijkse show werd ingezet. Efteling Symphonica ging in première op 11 december.

Voor de nieuwe show werd ook de introductie, eerder door Mies Bouwman, opnieuw ingesproken door radio-dj Domien Verschuuren. Hiervan zijn verschillende versies opgenomen, die rekenschap geven van de in ontwikkeling zijnde omgeving. Zo waren de volgende zinnen ook onderdeel van de introductie:

Hier, in het hart van de Efteling ontstaat langzaam een bijzondere plek. Een plek waar een prinses zal slapen op een erwt, en je heerlijk kunt slapen in het Efteling Grand Hotel.

Sinds de opening van het Efteling Grand Hotel is de definitieve versie zoals boven aangehaald in gebruik.

De totale renovatie en herprogrammering kostte 4 miljoen euro.

Externe links

• Bouwdossier Eftelist

Attracties

Fantasierijk: Symbolica·Fabula·Aquanura Marerijk: Sprookjesbos·Carrouselpaleis (Stoomcarrousel en Diorama)·Stoomtrein·Droomvlucht·Raveleijn·Villa Volta·Kindervreugd·Volk van Laaf (en Monorail)·Anton Pieckplein·Efteling Museum Reizenrijk: Carnaval Festival·Vogel Rok·Sirocco·Archipel·Kleuterhof·Kinderspoor·Pagode·Gondoletta Ruigrijk: Game Gallery·Halve Maen·Oude Tuffer·Stoomtrein·Nest!·Python·Joris en de Draak·De Vliegende Hollander·Baron 1898 Anderrijk: Danse Macabre·Piraña·Fata Morgana·Max & Moritz Voormalig: Speeltuin (1951-1989)·Kinderbad (1952-2002)·Zwembad (1953-1988)·Kanovijver (1953-2005)·Roeivijver (1954-2010)·Rolschaatsbaan (1957-1965)·Kleuterhof (1960-1989)·Veulenweide (1964-1984)·Waterorgel (1966-2010)·Wankelbrug (1976-1989)·Spookslot (1978-2022)·Radiografisch Bestuurbare Bootjes (1980-2005)·Polka Marina (1984-2020)·Bob (1985-2019)·Monsieur Cannibale (1988-2021)·Game Gallery West (1990-1993)·Pegasus (1991-2009)·Avonturen Doolhof (1995-2021)·Kinder Winter Wonderland (winters 1999-2013)·IJspaleis (winters 1999-2020)·PandaDroom (2002-2019)·'t Hijgend Hert (winters 2002-2020) Toekomstig: Hooghmoed (2026)