Python
Python looping2018.jpg
De eerste looping van de Python in 2018
Locatie Ruigrijk
Type stalen achtbaan: double loop corkscrew
Ontwerp baan Vekoma en Arrow Dynamics (1981), landschapsinrichting Ton van de Ven (1981)
Bouwer Vekoma
Geopend 12 april 1981
Vernieuwd 31 maart 2018
Kosten ƒ 10 miljoen (1981), herbouw € 4,5 miljoen (2018)
Hoogste snelheid 85 km/u
Hoogste punt 29,05 meter
Baanlengte 750 meter
Langste daling 22 meter
Ritduur 2 minuten en 8 seconden
G-krachten 3.5 +
Aantal inversies 4
Capaciteit 1440 per uur
Minimumlengte 120 cm
Single riders ja
Attracties

De Python is een stalen achtbaan in Ruigrijk en de oudste van de Efteling. De attractie bevindt zich in het zuid-oosten van het park met de ingang aan het plein bij Station de Oost. De rollercoaster met witte track op groene zuilen is een Double Loop Corkscrew van het type MK-1200, oorspronkelijk gebouwd door Vekoma. De layout van de baan bestaat uit twee loopings, een dubbele kurkentrekker en een helix, een ontwerp van Vekoma in samenwerking met Arrow Dynamics. Het is één van de twee attracties in de Efteling die over de kop gaan (de ander is Baron 1898). De naam Python verwijst naar de kronkelende vorm van de achtbaantrack, maar de attractie is verder niet gethematiseerd.

De oorspronkelijke baan was internationaal gezien bijzonder, omdat deze ter plekke in het park aan elkaar was gelast. Tijdens de bouw, die een investering van ƒ 10 miljoen vergde, kampte het project met diverse problemen; het grootste is een bouwstop opgelegd door de Raad van State waartegen Eftelingpersoneel een demonstratie organiseeerde. Toen de Python op 12 april 1981 opende, stond deze bekend als de grootste, snelste en langste op het Europese vasteland.

Sinds de opening hebben er vier soorten treinen over de baan gereden. Het grootste deel van de huidige baan en steunpilaren waar deze op rust, van onderaan de val tot aan de remmen, zijn begin 2018 nieuw opgebouwd door het Belgische staalconstructiebedrijf CSM.

De Python is een keerpunt in de geschiedenis van de Efteling. De komst van de superachtbaan betekende een omwenteling in het aanbod van het sprookjespark en het aantrekken van een jongere doelgroep. Het succes en de flinke groei in de bezoekersaantallen maakten latere uitbreidingen mogelijk. Dit succes deed ook andere parken in Europa besluiten om het aanbod uit te breiden met grotere en wildere attracties.

Omschrijving

Ingang, wachtrij en station

De ingang van de Python

De ingang van de Python is te vinden aan het plein bij Station de Oost. Hier staat Python Pietje, waar kinderen kunnen worden opgemeten. Voor de Python geldt namelijk een minimale lengte van 1,20 meter. De attractie is niet geschikt bij lichamelijk letsel en voor zwangere vrouwen. Er is een Baby Switch aanwezig. Onder de baan, die zich op zo'n 29 meter boven ons bevindt, en onder het naambord van de attractie door, lopen we de "family lane" binnen, de wachtrij voor bezoekers die met meerdere zijn.

De meandering bestaat uit bruine stalen hekken die rechtdoor lopen en na enkele meters een pleintje vormen, naast een aggregaathuisje van de achtbaan. Daarna volgt een rij richting het stationsgebouw, waar we via een trapje kunnen komen. Single riders lopen vanaf de ingang om het plein heen, rechtstreeks naar het stationsgebouw dat ze vanaf de noordzijde benaderen.

In het stationsgebouw komen we direct aan op het perron, een kale inrichting met betonnen vloer, bruine ijzeren hekken en een controlehokje voor personeel. Door het midden van de ruimte loopt de track van de achtbaan, in een geul. Op beeldschermen boven de geul en onder het afdak bij de toegang tot het gebouw worden nostalgische beelden getoond van bezoekers in de Python in de jaren tachtig. Eén verdieping lager is de remise gevestigd alsmede een kleine kantine recht onder het controlehokje.

Bij de toegang staat een personeelslid dat single riders toelaat en gasten uit de family lane een plaats aanwijst. Op de vloer zijn tegels te vinden met cijfers die aangeven bij welk poortje we moeten staan. Wanneer er een trein arriveert in het station en de hekken worden geopend, mogen we plaatsnemen.

De rit

Onride 2018

Eenmaal ingestapt in één van de twee treinen worden de beugels gesloten. Wanneer een groot stoplicht op groen springt vertrekt de trein en gaat deze een klein afdalinkje af, maakt hij een bocht van 180 graden en belandt vervolgens op de lifthill. Hier haakt de ketting aan en wordt de trein naar boven getakeld.

Het hoogste punt van de baan geeft de passagiers een mooi uitzicht over de Loonse en Drunense Duinen en de Efteling. Zo is het gehele Ruigrijk goed te overzien, maar ook het Café-Restaurant, de Pagode, de torens van Symbolica en de Piraña. De trein maakt een kleine afdaling en legt langzaam een bocht van 180 graden af waarna deze het diepe induikt en direct de twee loopings ingaat. Hierna volgt meteen een soepele draai naar rechts. De trein schiet de kurkentrekkers in: nog twee maal over de kop, om daarna rechts de helix in te schieten waar de actiefoto gemaakt wordt, waarmee we de remmen in gaan en het station weer betreden wordt.

Baanverloop

Uitzicht op de Python vanaf het Vliegende Hollander-plein
  1. Turn naar links
  2. Lifthill
  3. Pre-drop
  4. Turn naar links
  5. Drop
  6. Twee loopings
  7. Banked turn naar rechts
  8. Dubbele kurkentrekker
  9. Helix rechtsom (specifiek een bayerncurve)
  10. Brake run

De uitgang

De uitgang van de Python
‘Ssshare jouw Python-ervaring!’

Na afloop van de rit stap je uit het treintje en verlaat je het station aan de rechterzijde. Een helling brengt ons, tussen de loopings en de remsectie, naar de uitgang van de attractie, gelegen onder de bocht voor de drop van de achtbaan, achter de helix. Hier kan je de actiefoto bekijken en kopen. Een bord vraagt ons de foto of anderszins je ervaringen vooral te delen via sociale media.

Geschiedenis

De eerste plannen voor een achtbaan

Een schets voor het A-veld uit de jaren zestig, met bovenaan een achtbaan

Twee grondleggers van de Efteling liepen al in de beginjaren met het idee om het attractieaanbod van het park aan te vullen met een achtbaan. Anton Pieck schetste zijn ideeën voor een Heksenkelder en van Peter Reijnders is bekend dat hij het sprookje over "'De Jongen die op Reis ging om het Griezelen te Leren" wilde verwezenlijken in de vorm van een rollercoaster met bedden als transportmiddel.

Eind jaren zestig worden er voorzichtige plannen gemaakt voor een speciaal attractief gedeelte in het park, het zogeheten A-veld. De voornaamste doelen hiervan waren een betere spreiding van de bezoekers over het park en een aantrekkelijker aanbod voor de wat oudere jeugd. Als locatie heeft men de Speelweide op het oog. Van de attracties die voor dit terrein worden bedacht is een achtbaan een prominent onderdeel. De eerste plannen voor de dan aan te kopen achtbaan waren om de attractie te verbouwen tot meerdere, bijvoorbeeld door er een spookrit of doolhof onder te bouwen.

Na jaren van praten en bijstellen van de plannen zou de Efteling in september 1968 het aangedurfd hebben om een heuse achtbaan aan te schaffen voor ƒ 22.500,-. Een maand later al besloot de toenmalige stichtingsvoorzitter om de plannen wegens financiële beperkingen tijdelijk op te schorten. Volgens de anekdote is de aangekochte achtbaan daarna weggeroest in een opslagplaats.

In mei 1972 bedenkt Anton Pieck een aantal plannen voor het gebied ten zuiden van het huidige park. Daarop wordt een maand later het A-veld-plan uit de koelkast gehaald en omgevormd in Project 25. Een achtbaan is dan nog steeds onderdeel van de attracties die hier voor bedacht worden.[1]

Werkbezoeken aan Amerika

De achtbaan Loch Ness Monster in Busch Gardens uit 1978, de inspiratie voor de Python

Halverwege de jaren zeventig brengen Ton van de Ven en Jan Verhoeven op verzoek van toenmalig directeur Herman ten Bruggencate een bezoek aan Amerika om te bekijken hoe de attractieparken zich daar ontwikkelen. De bezoekersaantallen kelderen drastisch, dus haalde de Efteling de plannen uit de jaren zestig weer tevoorschijn om de tieners meer te kunnen bieden dan het Sprookjesbos en de speeltuin.

Van de Ven en Verhoeven brengen verslag uit in een dik rapport dat een andere manier van denken veroorzaakt bij de Efteling. Ze schrijven zelf: "Dit studiebezoek heeft in onze ogen zeer verruimend gewerkt en onze meningen veelal gewijzigd of bepaald." Later ging ook Lex Lemmens, jaloers op Van de Ven en Verhoevens excursie, op kosten van de directie naar Disneyland, Anaheim. Lex vertelt in een interview met Eftelist:

Ik vertelde directeur Herman ten Bruggencate dat Hanneke en ik op vakantie naar Amerika gingen om daar een vriendin in Miami te bezoeken en dat ik graag naar Disneyland zou gaan. Dat van die vakantie was niet helemaal waar, maar Ten Bruggencate zei: “Da’s goed, dan kun je daar een beetje voor ons rondkijken.” [2]

Na de opening van het Spookslot gaat ook Ten Bruggencate zelf richting Amerika. Bij terugkomst laat hij Lemmens een foto zien van een achtbaan, Loch Ness Monster in Busch Gardens Williamsburg, één van de eerste loopingbanen van Arrow. Hij vraagt Lemmens om zijn mening of dit ook iets voor de Efteling zou zijn. Lemmens:

“Dat kan bij ons natuurlijk nooit!”, zei ik. Maar tot mijn grote verbazing bleek Ten Bruggencate er wel iets in te zien. Ook Ton van de Ven zag dat het nodig was om de jeugd weer aan het park te kunnen binden. Áls er een wissel om moest, dan was het op dat moment.[2]

Het ontwerp

Impressie van de "super-achtbaan" in de dagbladen

In februari 1980[3] gaat die wissel om. Ten Bruggencate zoekt de Nederlandse achtbaanbouwer Vekoma op en geeft de opdracht een achtbaan te ontwerpen die zich kan meten met de Amerikaanse. Vekoma heeft op dat moment net haar eerste achtbanen gebouwd: in Walibi Wavre (nu Walibi Belgium) de Tornado (1979), in Holiday Park in Duitsland Super Wirbel (1979) en in Alton Towers in het Verenigd Koninkrijk is men bezig aan de Corkscrew. Alledrie de banen zijn een “Corkscrew with Bayerncurve”; een ontwerp van de Amerikaanse achtbaanbouwer Arrow Dynamics, die ook Loch Ness Monster had ontworpen en gebouwd.

Promotie voor de Python in KNAC-uitgave in 1981 middels beeldmateriaal Carolina Cyclone

Voor de Efteling werkt Vekoma met Arrow samen. De Efteling-directeur vindt de eerste schetsen voor de achtbaan in de Efteling niet wild genoeg. Het uiteindelijke ontwerp wordt de Double Loop Corkscrew, een baan met twee loopings en twee kurkentrekkers, die daarna in de catalogus van Vekoma terecht komt en in latere jaren in meer parken wordt gebouwd. Het ontwerp van de baan is overigens van Arrow Dynamics. Zij hadden het al gebruikt voor Carolina Cyclone, een achtbaan in Carowinds, Noord-Carolina. Deze achtbaan, die niet helemaal exact hetzelfde is omdat deze iets korter is, opende in 1980.

Schets van Van de Ven voor het landschap van de Python

Wanneer de plannen voor de coaster gevormd zijn wordt door Ton van de Ven en Jan Verhoeven nog wat aan de inrichting van het landschap en het stationsgebouw geschaafd. Het spoor van de Stoomtrein zou in de eerste plannen onder de achtbaan door gaan en de vijver onder de kurkentrekkers zou een stuk groter worden, inclusief een klein eilandje. Men kiest er uiteindelijk voor de spoorbaan ruim om de Python heen te leggen. De eerste tekeningen voor het station laten een asymmetrisch dak zien zonder de ornamenten die de uiteindelijke versie wel heeft.

Interne opschudding

De plannen voor de supercoaster zorgen in 1980 intern voor veel opschudding. De Python is dan ook een vreemde eend in de bijt. De meningen van de medewerkers zijn verdeeld en ook het stichtingsbestuur moet overgehaald worden. Directeur Herman ten Bruggencate vertelt daarover in 2002:

Ja, dat stuitte op weerstand binnen en buiten de Efteling, omdat het attracties waren die volgens sommigen niet bij het sprookjeskarakter van het park pasten. Het bestuur van de stichting bijvoorbeeld was een behoorlijke hobbel die in deze fase genomen moest worden. Emotioneel vond een aantal bestuursleden dat wij een attractie als de Python niet moesten bouwen. Ik keek daar veel rationeler tegenaan en vond dat je met emoties ook een bedrijf als de Efteling niet kon leiden.[4]

Onder de tegenstanders is ook Anton Pieck, maar hij begrijpt dat de nieuwe koers die hiermee ingezet wordt nodig is voor het voortbestaan van de Efteling. Ten Bruggencate verklaart aan het Algemeen Dagblad over de mening van Anton Pieck:

Hij vindt het natuurlijk maar een vreemd element en hij heeft er ook geen enkele binding mee. Maar hij was zwaar geïmponeerd, en hij kon zich toch wel voorstellen dat we eraan waren begonnen. Dat was een heel grappige reactie. [5]

De achtbaan moet echter wel zo ver mogelijk van 'zijn' Sprookjesbos vandaan worden gebouwd. De locatie die gekozen wordt is een stuk grond dat op dat moment nog geen wezenlijk deel uitmaakt van het park, maar als parkeerplaats gebruikt wordt, vlakbij het openluchtzwembad.

De bouw

Aankondiging vol superlatieven in een omgehakt stuk bos

De gemeenteraad stemt op 11 maart 1980 in met de bouw van de Python, maar pas op 30 september wordt de officiële bouwvergunning gegeven. De treinen worden geleverd door Arrow Dynamics. Ruim 350 ton staal wordt geleverd door de Nederlandse Staal Unie.[6] De stukken baan worden terplekke aan elkaar gelast. Daarbij ontstaat een afwijking in de draai tussen de loopings en de kurkentrekkers, omdat er vanaf twee kanten naar elkaar toe gewerkt werd. Tijdens de rit was deze knik, tot de heropbouw in 2018, goed te merken.

Bouwstop

Voor meer informatie, zie Bouwstop Python

Ten Bruggencate bij de Python tijdens de bouwstop

Het Stichtingsbestuur en de gemeente stemmen snel in met de ambitieuze plannen, maar de Brabantse Milieufederatie en de milieugroepering "De Twee Kwartieren" tekenen begin oktober bezwaar aan, wegens horizonvervuiling en te verwachten geluidsoverlast. Bij de gemeente vindt men geen gehoor, dus stappen de milieugroeperingen naar de Raad van State. Het komt op 21 oktober tot een hoorzitting. De groeperingen wijzen erop dat de attractie in strijd is met het bestemmingsplan dat dateert uit 1959. Op vrijdag 24 oktober 1980 schorst de Raad de vergunning. De bouwactiviteiten die door de Efteling en achtbaanbouwer Vekoma in gang zijn gezet, moeten worden stilgelegd.

De Efteling voelt zich in het nauw gedreven en probeert tijd te rekken, waarop de milieugroeperingen een kort geding aanspannen. Ten Bruggencate geeft aan dat sommige zaken niet per direct gestopt kunnen worden ‘uit veiligheidsoverwegingen’, waaronder funderingen waarvoor de bekisting al gemaakt is. Als men deze nog zou kunnen storten, was het pas weer mogelijk deze af te dekken met zand. Uiteindelijk ligt op 31 oktober om exact vijf uur 's middags de bouw echt stil.

Demonstratie door de Kaatsheuvelse straten

Hoewel het personeel verdeeld is over de komst van de Python, voelt de gedwongen bouwstop als een bedreiging voor het park, en daarmee ieders baan. Tijdens een vergadering van de personeelsvereniging worden er plannen gesmeed om een demonstratie te beginnen tegen de bouwstop. De bezorgde personeelsleden van de Efteling richten het actiecomité Stop Bouwstop Python op, en verzamelen 1700 handtekeningen voor een petitie om de bouwwerkzaamheden zo snel mogelijk opnieuw aan te laten vangen. Er wordt toestemming gevraagd bij de gemeente om een optocht te organiseren en de handtekeningen aan te bieden, die verkregen wordt. Daarbij wordt ook de plaatselijke middenstand opgetrommeld. Bakkers en slagers leveren broodjes en erwtensoep, kinderen lopen mee in de optocht, er is een geluidswagen om extra herrie te maken en ook leveranciers van het park melden zich aan om mee te doen. Tijdens de organisatie moet bij de gemeente de grootte van de stoet steeds worden bijgesteld.[7]

Op 3 november 1980 trekt de luidruchtige stoet mensen door de straten van Kaatsheuvel. De optocht start bij Ingang Noord om via de Gasthuisstraat richting de Markt te gaan, waar het gemeentehuis van Kaatsheuvel staat. Kinderen dragen bordjes met opschriften als "Ik wil blijven schommelen" en "Ik wil blijven wippen", gemaakt door het Efteling-personeel, terwijl op grote spandoeken leuzen te lezen staan als "Efteling dood - Gemeente in nood". Een grote Langnekfiguur met het hoofd van René Valk van De Twee Kwartieren,[7] die met twee handen de nek wordt dichtgeknepen, stijgt boven de stoet uit. Aan het einde van de protestmars wordt de petitie overhandigd aan het voltallige gemeentebestuur. Het NOS Journaal van die avond besteedt in een reportage aandacht aan het protest, net als de kranten de volgende dag.

De bouw ligt stil

De petitie die aan de gemeentebestuurders wordt uitgereikt, heeft succes. Eind december zit de Efteling weer rond de tafel met de gemeente, die de toezegging doet dat een bouwvergunning opnieuw zal kunnen worden verleend. De bouwstop wordt na twee maanden, in januari 1981, opgeheven en Vekoma zet drie ploegen in om de tijd in te halen. In het park wordt de baan ter plekke in elkaar gelast. Wonderlijk genoeg lukt het Vekoma om de baan op tijd af te leveren. Op 7 april mag de Nederlandse pers al een ritje maken.

De opening

Polygoon Journaal over de Python (1981)

Op 12 april 1981 wordt de attractie voor publiek geopend en ze ontketent een ware revolutie: De Efteling staat in één klap op de kaart. Lex Lemmens vertelt in 2008:

Een sprookjespark dat zó’n coaster bouwde: dat was ongekend! Er was een hoop lef voor nodig, want de keuze voor de Python betekende ook de keuze voor een ander publiek. We moesten ineens een bewakingsdienst in het leven roepen om vandalisme tegen te gaan. Er waren jongelui die na een paar rondjes Python massaal het Sprookjesbos introkken om de kabouters aan de oren te trekken. De Python zorgde er voor dat collega-parken ook over gingen op het aanschaffen van thrill-rides. De race om de meest spectaculaire attractie van Europa was begonnen.[2]

Tegelijkertijd met de Python openen ook de Gondoletta en de Game Gallery. De laatstgenoemde moet het nieuwe parkdeel dat met de opening van de superachtbaan is ontstaan meer aanzien geven. De Efteling haalt dat jaar bijna 400.000 bezoekers meer dan in 1980, het bewijs dat de keuze voor de Python en de andere investeringen van dat jaar de juiste was. Het park beseft zich echter dat het daarbij niet kan blijven, en al snel wordt De Halve Maen ontwikkeld, die het seizoen daarna opent. Daarnaast is er een vijfjarenplan ontwikkeld voor verdere uitbouw met de doelstelling om in 1986 jaarlijks twee miljoen bezoekers te ontvangen.

Officiële opening

De damesgroep Luv, bij de cementbak op de prominentenparade in de Efteling

Op 18 juni wordt de Python officieel geopend door verschillende beroemdheden. Voor de gelegenheid worden er Zomerspelen georganiseerd, waarbij bekende Nederlanders en lezers van het dan populaire tijdschrift Hitkrant elkaar op een sportieve manier kunnen ontmoeten. Het hele evenement is via TROS-radio te beluisteren. Verspreid over de Efteling demonstreren de artiesten hun kunnen op sportgebied. Zo zijn onder andere de dames van Luv in een kano, Patricia Paay in een minuscuul sportbroekje, Albert West in voetbalbroek en de zangeres van Spargo op een racefiets te bewonderen. In de middaguren worden teamsporten beoefend: de jeugdige Dolly Dots volleyballen, Ron Brandsteder en Anita Meyer nemen het tennisracket ter hand en een keur van artiesten verenigt de krachten in een voetbalelftal. Aangezien de coryfeeën steeds op andere plekken in het park opduiken, zijn er drommen mensen aanwezig die met hun handtekeningenboekje de artiesten achter de sportbroek aanzitten.

Aan het einde van de middag begeven alle artiesten zich richting de Python, om daar met een ritje de ingebruikname te bekronen. Na afloop vereeuwigen de bekendheden zichzelf in de Efteling door een handafdruk op een cementtegel te zetten. De tegels worden gelegd in het Pad der Prominenten, het pad dat naar de ingang van de Python leidt.[8] Het is onduidelijk wat er met deze handdrukken naderhand gebeurd is, want in latere jaren waren deze niet meer bij de Python aanwezig.

Eerste treinen (1981 - 1995)

Python logo1981.jpg
De eerste Pythontreinen

In het begin reed de Python met drie treinen van Arrow Dynamics. Dit is later in verband met veiligheidsvoorschriften terug gebracht naar twee treinen. Met deze treinen weet de Python een topsnelheid te bereiken van 75 km/u. De treinen hadden een rode en gele lijn aan de zijkanten. Op de voorste wagen zat een sierlijk ouderwets Efteling-logo uitgevoerd in zwart met gele slagschaduw.

  • Het is de eerste attractie van de Efteling die een dagelijkse controle vereist. Daarvoor moeten extra mankrachten aangenomen worden op de technische dienst.
  • In 1981, ter gelegenheid van de officiële opening van de Python, adopteert de Efteling een echte python in Artis. De slang verhuist niet naar de Efteling, maar blijft gewoon in het reptielenverblijf van Artis, waar op een bordje te lezen stond dat dit de "Pythonpython" is.
  • De Python ligt vlakbij de Horst, op dat moment de hoofdweg naar de Efteling. Veel mensen wildparkeren hun auto in de berm om vanachter de hekken naar de Python te komen kijken. De gemeente plaatst daarom betonblokken langs de Horst, wegens de onveilige situatie die er ontstaat.
  • In de lente van 1986 wordt er een merelnest met ei gevonden in de Python. Het wordt verplaatst naar een andere plek in het park.
  • In 1994 wordt er een actiefoto toegevoegd aan de attractie. De apparatuur wordt geplaatst in de bayerncurve, bij de uitgang komt een huisje met beeldschermen waar het aandenken kan worden gekocht.

Python Plus (1994)

Definitief ontwerp van Vekoma voor Python Plus

Voor meer informatie, zie Python Plus

Voor de inspectie van de Python moeten de moeren en bouten aan de voet van de kolommen om de paar jaar nagekeken worden, waarvoor alle zandheuvels afgegraven moeten worden. Begin jaren negentig blijkt dat er groot onderhoud nodig is. Lex Lemmens wil hierbij de gelegenheid aanpakken om niet alleen de draai richting de kurkentrekkers aan te passen, maar de hele attractie uit te breiden en daarmee een nieuw elan te geven.

In 1994 komt daarom Python Plus ter tafel. Python Plus zou zich uitstrekken over het stuk grond naast de bestaande Python en een gedeelte over de Kanovijver gaan. Het was door Vekoma als haalbaar verklaard. Er werd een maquette gemaakt en de tekeningen kwamen ter inzage bij de gemeente. Maar hoewel directeur Paul Beck een groot voorstander van het plan was en de goedkeuring om te bouwen werd afgegeven, strandde het hele project uiteindelijk toen bleek dat het budgettair niet haalbaar zou zijn. Python Plus zou samen met onder andere een nieuw restaurant geopend moeten worden, dat in het totale budget moest passen. In plaats van Python Plus wordt in 1995 goedkeuring gegeven voor Villa Volta, en komt in 1998 een nieuwe achtbaan: Vogel Rok. De grote onderhoudsbeurt aan de Python vindt wel plaats, voor de start van seizoen 1996.

Tweede treinen (1996 - 2004)

Python logo1996.jpg
De tweede generatie Pythontreinen van Vekoma

In 1996 vindt er groot onderhoud plaats. De Arrow-treinen worden vervangen door nieuwe treinen van Vekoma. Deze hebben een meer gestroomlijnd uiterlijk. De voorste wagen heeft een ronde neus met een nieuw Python-logo dat ook het logo boven de ingangspoort vervangt. Door de nieuwe treintjes is de maximum snelheid verhoogd naar 85 km/u.

Operatorruimte in 2001

Tevens komt er een nieuwe baanvakbeveiliging en zitten er geen terugslagpallen meer op de treinen, wat het lifthillgeluid totaal veranderd. Er komt een aggregaathuisje onder de kettinglift en het besturingshok wordt vergroot. Ook komt er een personeelskantine op de begane grond van het station, direct onder de besturingsruimte, en plaatst men een hek bij de uitgang. De wachtrij wordt vernieuwd waardoor deze niet meer inkortbaar is en er komen beeldschermen en lantaarns langs. Python Pietje wordt verplaatst van links naar rechts vóór de toegang tot de wachtrij.

  • De voorste wagentjes van de oude treinen worden in 1998 tijdelijk in de Likkebaerd gezet.
  • De motor die zorgdraagt voor de aandrijving van de ketting waarmee de trein omhoog wordt getrokken is in mei 2001 in de revisie. Door problemen rijdt de Python dan enkele weken niet.
  • In augustus 2004 is er een incident, waarbij een wiel afbreekt.[9]

Derde treinen (2005 - 2011)

Python logo2005.jpg
Derde generatie: Kumbak

In 2005 komen er wederom nieuwe treinen, dit maal van de kleine Vekoma-afsplitsing Kumbak naar ontwerp van Karel Willemen. De treinen zijn in vergelijking met hun voorgangers heel laag en open van model, waardoor de rijder haast 'op' de trein zit. Er is een slangenmotief op aangebracht dat groen of rood is afhankelijk van de lichtval. Na een prijsvraag krijgen de treinen de tenenkrommende namen Loopy en Kurkie. De Kumbak-treinen zijn bepaald niet zonder problemen. Bij de oplevering zijn ze nog niet af, er zijn veel klachten over het ritcomfort en er vinden botsingen en rollbacks plaats.

De slangenkop met oplichtende ogen

Met de komst van deze treinen is ook de wachtrij vernieuwd. Hij is bestraat met zeshoekige tegels, die aansluiten bij het honingraatpatroon op de nieuwe treinen. Boven de ingang van de wachtrij is het triplex bord vervangen door een nieuw logo dat bestaat uit een driedimensionale slangenkop met oplichtende ogen en een trillende tong. Tevens komen er vlaggenmasten bij de ingang waarop de nieuwe belettering en het patroon met zeshoeken terugkeert.

  • In september 2005 blijft de trein vastzitten op de lift en rolt terug, tot grote schrik van de vastzittende bezoekers. De oorzaak was een vertraging in het veiligheidssysteem. [10]
  • In oktober 2005 doet de 16-jarige Jochem Giesbers uit Kaatsheuvel een recordpoging om zoveel mogelijk rondjes in de Python te rijden. Hij slaagt daarin door in negen dagen driehonderd keer in de achtbaan te gaan.
  • Op 30 juli 2007 komt de Python landelijk in het nieuws door een bijnaongeluk dat op film is opgenomen: tijdens een evacuatie van een trein die vaststaat op de lifthill, komt de trein plotseling toch in beweging. De dienstdoende medewerker kan nog net naar veiligheid springen en enkele passagiers weten ternauwernood hun beugels dicht te trekken voor de eerste looping.
  • In 2009 wordt buurman Pegasus, geopend in 1991, gesloopt en vervangen door een nieuwe houten achtbaan: Joris en de Draak. De opening van deze attractie heeft veel invloed op de omgeving van de Python. De vijver onder de kurkentrekkers wordt verkleind en krijgt een brug. Het pad en grasveld dat onder de turn en kurkentrekkers liep wordt afgesloten voor reguliere parkgasten. Er komt nieuwe beplanting en een smal zandpad wordt aangelegd naar Villa Pardoes.

Vierde treinen (2011 - heden)

De vierde generatie Python-treinen worden op 6 december 2011 op de baan gezet.

De Kumbak-treinen stapelden probleem op probleem. Al na zes jaar besluit de Efteling tot vervanging. Als leverancier keert men terug naar Vekoma. Op 16 december 2011 draaien de treinen hun eerste rondjes voor het publiek, waarbij een handvol Eftelingliefhebbers de primeur had. De nieuwe treinen zijn ruimer en hebben een beter zitcomfort. Ze zijn voorzien van donkerrode print met zeshoeken. De zittingen hebben een industrieel uiterlijk.

In het station is met enkele details, zoals kisten en raambestickering, de thematisering ook meer industrieel. Het ontwerp van zowel trein als interieur komt van de hand van Pim-Martijn Sanders. De tv's in de wachtrij, in overkapte huisjes en op het station tonen naast commercials van de Efteling en haar sponsoren nu ook nostalgische beelden van bezoekers in de Python in de jaren tachtig.

  • Van 2010 tot 2017 steekt regelmatig het gerucht de kop op dat de Python aan het einde van zijn levensduur zou zijn en dat er naar een vervanger gezocht wordt. De Python werd 's winters vaak geschilderd en schoongespoten, maar vanaf deze tijd worden die werkzaamheden niet meer gedaan. Vanaf 2014 begint de Python te verkleuren en zijn er grote bruine vlekken te zien op het staal.
  • Eind 2012 komt aan het licht dat er problemen zijn met de topsnelheid. Als de nieuwe treinen te zwaar zijn, wordt de maximumsnelheid van 85 kilometer per uur niet gehaald. Daarom kunnen bezoekers tijdelijk niet plaatsnemen in het derde karretje van allebei de treinen. Een rekenfoutje. De Efteling zoekt samen met Vekoma naar een oplossing.
  • Huiscomponist René Merkelbach geeft in maart 2015 aan muziek te willen schrijven voor de Python. Die muziek komt er echter niet.
  • Op 5 september 2015 gaat de Python later die dag open, omdat eerst de bomen rond de helix gesnoeid moeten worden. De takken hangen gevaarlijk dicht op de baan.

Herbouw Python (2018)

De eerste hap wordt uit de oude Python-baan genomen, 11 januari 2018

In 2017 neemt de Efteling-directie het besluit om de Python grotendeels af te breken en opnieuw op te bouwen. Dat is voor het eerst dat de Efteling dat bij een grote attractie doet. Eerder werden op kleinere schaal sprookjes afgebroken om opnieuw opgebouwd te worden, zoals Doornroosje in 1981 en Roodkapje in 2016. De levensduur van een achtbaan is moeilijk te bepalen, maar veel Vekoma-achtbanen uit dezelfde tijd als de Python, zoals de Tornado in Walibi Belgium (1979-2006), de Super Wirbel in Holiday Park (1979-2013) en de Corkscrew in Alton Towers (1980-2008) zijn eerder al afgebroken. De Efteling wil de Python echter behouden. De iconische waarde is volgens de directie te groot om 'm te vervangen door iets anders.

De Efteling kwam tot het besluit nadat de hoeveelheid kleine reparaties, die na elke inspectie van de baan werden uitgevoerd, geleidelijk opliep. In 2016 had de achtbaan zes grote onderhoudsbeurten nodig in de maanden juni, augustus en oktober. Op verschillende punten op de tracks en kolommen is dan te zien dat er nieuwe lasverbindingen zijn gemaakt.

Er werd nog overwogen het aloude Python Plus-plan weer van stal te halen, maar het budget was hiervoor (ook nu weer) niet toereikend en ook was de landschappelijke inpassing nu lastiger in de veranderde omgeving. Men koos dus voor herbouw van de Python in de bestaande vorm.

In eerste instantie zou Operatie Python, zoals het project genoemd wordt in de Wonder, van half april tot eind juni 2017 plaatsvinden. De renovatie wordt meerdere keren uitgesteld. Eerst naar half september, maar als duidelijk wordt dat ook dat niet gehaald gaat worden, naar januari tot eind maart. Het staalbedrijf CSM, dat de nieuwe track en kolommen van de Python levert, heeft meer tijd nodig dan aanvankelijk gedacht. De oude Python blijft in 2017 geopend met maandelijks een extra inspectie van de baan. Het nieuwe Boarding Pass-systeem wordt in deze periode getest bij de Python.

Afbraak en opbouw

Afbraak van de Python, 13 januari 2018

Op 6 januari 2018 is de originele baan van de Python voor het laatst in bedrijf. Gelijk na de laatste rit worden de treinen van de baan gehaald voor een grondige onderhoudsbeurt. Prijswinnaars mogen op 8 januari naar de top van de lifthill klimmen. Later die dag wordt de ketting verwijderd. De volgende dag begint het echte werk, en wordt er begonnen met het afgraven van het talud.

Van de oude baan blijven de lift, de drop, het station, de remsectie en de funderingen van de kolommen behouden. De rest van de baan wordt in stukken van vijf meter gesneden met een snijbrander en een hydraulische schaar, dan met een hijskraan op een vrachtwagen geladen en vervolgens samen met de gedemonteerde staanders als oud ijzer afgevoerd.

De buizen van de nieuwe baan worden in Frankrijk gemaakt en geleverd aan het staalbedrijf CSM in België, waar ze als 47 baandelen en 57 kolommen in elkaar worden gezet die om de beurt naar Kaatsheuvel worden vervoerd. De Efteling kiest voor de meest duurzame achtbaantrack, waardoor de nieuwe baan een ander uiterlijk heeft dan de oude. De steunen waar de rails op rusten zijn rond in plaats van vierkant. Ook hebben de kolommen knikken en vertakkingen. Het andere uiterlijk van de baan komt door nieuwe computerberekeningen volgens nieuwe normen en rekenmethodes, die de basis vormen voor een aangepast ontwerp dat sterker is dan het oude ontwerp. Op plekken met spanningspieken worden de G-krachten nu beter gereduceerd.

Het opnieuw opbouwen van de attractie gebeurt van 25 januari tot en met 12 maart. De boutverbindingen worden met een team van zo'n dertig man in elkaar gezet. De installatie van de loopings gebeurt in vier grote delen van ieder elf meter.

Naast de baan worden ook de perronpoortjes, remmen en de complete besturing vernieuwd. Het stationsgebouw en de delen van de oude baan die blijven staan worden geschilderd. Om de nieuwe Python compleet te maken moeten er op de twee plekken waar de oude en de nieuwe baan met elkaar verbonden worden speciale op maat gemaakte koppelstukken ingelast en geslepen worden.

Daarna volgt een testprogramma van twaalf dagen waar de TÜV bij aanwezig is, waarbij opzettelijk fouten worden gemaakt om de noodstopsystemen te testen. Tijdens deze test wordt het buitengebied gedaan: de in- en uitgang zijn veranderd, waarbij de laatste op een andere plek is gekomen. Er komt een compleet nieuwe wachtrij bestaande uit een algemene wachtrij en een rij voor single riders. Er is op het bordes van het station nu plek voor een medewerker die bezoekers een plaats aanwijst. De uitgang krijgt een breder bordes zodat er meer ruimte is voor rolstoelgebruikers. De kolommen van de loopings die eerst onder het zand zaten worden nu vrijgehouden, zodat bij de zesjaarlijkse inspectie het talud niet hoeft worden afgegraven.

Kleine aanpassingen aan de treinen

Als de treinen terugkeren van hun renovatie is er op het eerste gezicht weinig veranderd. Er zijn nieuwe veiligheidsstickers en een extra afbakening naast de stoelen gekomen zodat armen niet horizontaal uit de trein kunnen worden gestoken. Omdat de tweede trein nog niet veilig wordt bevonden rijdt de Python na opening de eerste tijd met maar één trein. Het fotohuisje wordt in eerste instantie tijdelijk verplaatst om later te worden terug gezet op een nieuwe locatie bij de uitgang. Tijdens de verhuizing raakt de constructie echter onherstelbaar beschadigd. Daarop wordt het gebouwtje gesloopt en wordt anderhalve week na de opening van de Python een houten chalet geplaatst dat nu als het verkooppunt van de attractiefoto's dient.

De operatie van de vernieuwde Python is door de aangepaste besturing net wat anders. Waar voor 2018 handmatig de rem in het station bediend werd, gebeurt dat sindsdien helemaal automatisch. Om te voorkomen dat dit te bruusk aanvoelt, rijden treinen traag het station binnen. Ook de werking van de lift-hillketting is slimmer gemaakt: wanneer er twee treinen op de baan staan, gaat de lift half zo snel als wanneer er één trein in de baan naar boven gaat, zodat er voldoende tijd is in het station om passagiers in de tweede trein te laten uit- en instappen voordat de eerste trein weer terugkeert.

De renovatie kost € 4,5 miljoen. Projectleiders van deze "Operatie Python" zijn Frank Poels en Paul van Amstel.[11][12]

Heropening

Efteling-mascotte Roodkapje maakt samen met pers en prijswinnaars het eerste officiële ritje

Na twaalf weken wordt op zaterdag 31 maart de nieuwe Python geopend. 's Morgens voor openingstijd mogen prijswinnaars en pers samen met Roodkapje de allereerste rit maken. Om 10 uur volgen de reguliere bezoekers, die wel eerst een Boarding Pass moeten regelen. Op deze dag is ook het exclusieve Python-aandenken, een moer van de oude baan, elders in Ruigrijk te koop. De Efteling krijgt goede kritieken van pers en fans. In een mini-documentaire van De Vijf Zintuigen The Making of Python verklaart directeur Fons Jurgens dat het mooiste compliment is dat de baan nu mooier en soepeler loopt en trots te zijn dat ook ieders kinderen en kleinkinderen in de Python kunnen.

Aanvankelijk bevonden zich op de overgelegen zijde van het perron vijf kisten waarin tassen tijdelijk opgeborgen konden worden. In oktober 2018 werd een voor een maand echter een proef gehouden met het meenemen van de bagage in de treinen. Sindsdien zijn de kisten weg en kan je je tas gewoon meenemen tijdens het ritje.

Sinds december 2018 staat een stuk van de oude Python-track in de tuin van het Efteling Museum.

Techniek en cijfers

  • Baan: De Python heeft het baansysteem MK-1200, met een spoorbreedte van 1200 mm. De eerste achtbanen met dit systeem waren van Arrow Dynamics en het wordt gebruikt door veel Vekoma-modellen. De baan is 750 meter lang.
  • Treinen: Er zijn 2 treinen met ieder 7 karren. Berijders zitten 2 aan 2, waarbij er 4 per kar zitten; in totaal 28 zitplaatsen per trein. Iedere trein heeft 80 wielen.

In de media

Een Porsche op de baan van de Python
Making-of van de Porschecommercial

De Python is vooral in de jaren tachtig, als grootste achtbaan in de wijde omgeving, een geliefd onderwerp voor de media in Nederland. Onder leiding van het hoofd van de marketing, Marc Taminiau, worden vele stunts en acties bedacht waar de attractie een hoofdrol in kan nemen. Maar ook in latere jaren blijft de Python op tv te zien.

  • In Flappie de Clown in Sprookjesland, uitgezonden in 1983, doet de Python dienst als Teletijdmachine.
  • Boeienkoning Joe Alcatraz ketent zichzelf bij wijze van stunt aan de baan van de Python in 1985 tijdens het tv-programma De Eerste De Beste. Uiteraard weet hij zich net voor het langsrazen van de trein te bevrijden.
  • Porsche gebruikte de Python in 1989 als decor voor een reclamespot. Om de snelheid, het bochtenwerk en veiligheid van de wagen te benadrukken, werd op de baan een echte Porsche gemonteerd die een rit maakte. Als dank van Porsche mocht het Eftelingmanagment een tijdlang in een snelle Porsche rijden.[13]
  • In 2001 komt de Python langs in het kinderprogramma Het Klokhuis in een aflevering over achtbanen.
  • Begin jaren negentig wordt geprobeerd enkele kandidaten van het RTL 4-programma Now or Never van hun achtbaanangst af te helpen in de Python.
  • De Python is gebruikt in een leader voor de TROS en een commercial voor Super de Boer.
  • In het NET 5-programma I Love 1981 in 2001 is er een item over de Python, waarbij bekende Nederlanders, maar ook Lex Lemmens het over hun favoriete achtbaan mogen hebben.
  • Het kinderprogramma Willem Wever heeft op 11 mei 2015 een aflevering waarbij presentator Ajouad El Miloudi tijdens een ritje Python godsdienstige kreten uit, gevolgd door 'Allahoe akbar'. Martin Bosma van de PVV reageert ‘geschokt’ en kondigt aan Kamervragen te gaan stellen over de kwestie, maar ziet daar toch van af.
  • Als 1 aprilgrap maakt de Efteling in 2018 via een YouTube-video bekend dat baby's voortaan een ritje mogen in de Python. Daarvoor wordt zogenaamd een speciaal babystoeltje ontwikkeld in samenwerking met Maxi-Cosi.

Souvenirs

  • Bij de opening in 1981 kon iedere bezoeker, na afloop van de rit, een heus Python-diploma kopen à ƒ 1,25.[5] Zo'n dertig jaar later keerde het Python-diploma terug en wordt het uitgegeven aan jonge bezoekers die hun achtbaanangsten voor het eerst overwinnen.
  • In 1995 opent de Pythonshop in de naastgelegen Likkebaerd, een kleine souvenirwinkel waar enkel aandenkens van de achtbaan gekocht kunnen worden. Een jaar later komt er een hele lijn aan merchandise met het nieuwe logo erop. Al in 1998 verdwijnt de winkel weer en ook souvenirs van de Python worden dan schaars. Op ansichtkaarten en pins blijft de Python aanwezig.
  • In 2018 zien we weer souvenirs van de Python. Er is een driedelige pinset voor € 14,- en een hoodie voor € 35,-, verkrijgbaar in de maten S tot en met XL. Bijzonder zijn de vijfhonderd genummerde moeren die alleen op de openingsdag van de vernieuwde baan te koop waren.

Wetenswaardigheden

  • De Double Loop Corkscrew is een kopie van een Arrow-baan die Vekoma ontwikkelde voor de Efteling en waar later drie andere van werden gebouwd: Montaña Rusa die sinds 1983 in Diverland, Venezuela staat. Magic Mountain geopend in 1985 in het Italiaanse Gardaland (nu Shaman geheten). En EuroLoop in het Franse Europark sinds 2004; deze baan stond eerder sinds 1988 in Mirapolis (FR) en later in Spreepark (DLD).
  • Soortgelijke baanelementen zijn ook gebruikt in de tot 2020 nabijgelegen Polka Marina.
  • Het tegenwoordige logo van de Python, dat onder andere boven de ingang hangt, is geen python. De afgebeelde slang heeft giftanden, terwijl pythons wurgslangen zijn. Het eerste logo uit 1981 heeft een gebit dat meer lijkt op dat van een wurgslang.
  1. Henk vanden Diepstraten: De Efteling/Kroniek van een Sprookje. Baarn: Tirion (2002), p. 79, 95
  2. 2,0 2,1 2,2 Eftelist: 'Eftelist in gesprek met Lex Lemmens', 7-9-2008
  3. Henk vanden Diepstraten: De Efteling/Kroniek van een Sprookje. Baarn: Tirion (2002), p. 112
  4. Henk vanden Diepstraten: De Efteling/Kroniek van een Sprookje. Baarn: Tirion (2002), p. 118
  5. 5,0 5,1 Algemeen Dagblad: 'Viermaal over de kop' (1981)
  6. BN DeStem: 'In de volksmond was het gewoon De Sloop - Klap komt hard aan bij Staal Unie', 1-9-2012
  7. 7,0 7,1 Kleine Boodschap: Interview met Mari van Heumen, 7-1-2018
  8. Nieuwsblad van het Zuiden: 'Eerste rit in Python' (1981) (Ook te lezen in Zijn we d'r al? (2012))
  9. Omroep Brabant: Problemen met Python Efteling verholpen, 27-8-2004
  10. Omroep Brabant: Python in de Efteling weer open, 19-8-2005
  11. Wonder Zomer 2017: "Wonderbaarlijke klus", pag. 21
  12. De Vijf Zintuigen: Efteling Making of Python 4K, 1-4-2018
  13. Persoonlijk gesprek met Reinoud van Assendelft De Coningh, 2010