Titelscherm

Sprookjes is een televisieserie waarin sprookjes worden verteld en uitgebeeld. De eerste aflevering werd op 6 december 2004 om 16.45 uur op het Belgische Ketnet uitgezonden. Op de Nederlandse televisie werd de eerste aflevering op 27 december in KRO's Kindertijd rond 8.30 uur getoond. Elke aflevering duurt circa twaalf minuten en richt zich met name op kinderen in de leeftijd van 5 tot 8 jaar, maar spreekt tevens de oudere jeugd aan. In drie seizoenen zijn in totaal 26 afleveringen opgenomen. De serie werd in samenwerking met Ketnet gemaakt en werd opgenomen in de Efteling.

Het succes van deze serie was de opmaat voor veel meer eigen mediaproducties.

Achtergrond

Trailer van de tweede serie

Samenwerking met Ketnet

De Efteling kwam in 2002 met Ketnet in gesprek, dat de wens had voor een televisieserie over sprookjes geschikt voor een kinderpubliek. Tien jaar eerder was een dergelijk plan van het park zelf, onder de noemer Sprookjeston, in de proefopnamefase blijven steken.

De serie is een coproductie tussen de Efteling, Ketnet en het Vlaamse productiehuis Cine3 en werd geregisseerd door Rudi van den Bossche. Voor de productie lagen voor beide partijen wat eisen op tafel. Ketnet en de Efteling wilden geen gruwelijkheden in beeld, die in veel sprookjes wel voorkomen. Voor de Efteling was het belangrijk dat alle sprookjes die verteld worden ook in de Efteling aanwezig zijn (hoewel dat alleen voor het eerste seizoen geldt) en de sfeer van de Efteling duidelijk te zien is. Uiteindelijk is het voor de Efteling wel het doel om mensen naar het park te krijgen.[1] Overigens mochten er geen concrete verwijzingen naar het park in zitten, om de toezichthouders op de Nederlandse en Belgische publieke omroepen tevreden te houden.

Aanpak en productie

Volledige aflevering: De Chinese Nachtegaal

De sprookjes zijn zoveel mogelijk naar de authentieke versies verfilmd, waarbij de scripts soms zelfs kopieën zijn van de teksten van Martine Bijl uit het sprookjesboek Sprookjes van de Efteling. Als decor werden de exterieurs en interieurs in het park gebruikt, voornamelijk in het Sprookjesbos. Zo lag er voor het eerst een échte acteur in het bed van de keizer van de Chinese Nachtegaal, werd het huisje van Vrouw Holle gebruikt als keuken van Assepoester en liepen er acteurs in het Lavenlaar rond. In het tweede en derde seizoen worden er vaker locaties buiten het Sprookjesbos en Lavenlaar gebruikt.

Overigens komt het vaak voor dat de uitbeelding van een bepaald sprookje juist niet model staat in de aflevering over datzelfde sprookje. Zo is het huisje van Repelsteeltje in het geheel niet te zien in de aflevering 'Repelsteeltje', maar juist wel in de aflevering 'Klein Duimpje'.

De cast bestaat uit zowel Nederlandse als Vlaamse acteurs. Zo wordt de rol van Sneeuwwitje gespeeld door Aukje van Ginneken, bekend van haar rol in de soap Goede Tijden Slechte Tijden. De rol van verteller wordt vertolkt door de in België en Nederland bekende acteur Jan Decleir. Hij leidt vanuit zijn kasteel ieder sprookje in en neemt de kijkers vervolgens mee naar het Sprookjesbos. Ook de kostuums, grime en muziek zijn zoveel mogelijk gebaseerd op de uitbeeldingen van de sprookjes in de Efteling. Brian Clifton was verantwoordelijk voor de muziek.

De ongewenst verklaarde gruwelijke elementen zijn, om de oorspronkelijke vertellingen niet al te veel 'geweld' aan te doen, niet compleet uit de verhaallijnen verwijderd, maar worden meestal net buiten beeld gehouden om het geschikt te houden voor de jongere kijkers. De sprookjes zijn merendeels voor alle leeftijden, behalve Klein Duimpje, De Gelaarsde Kat, Roodkapje en Raponsje. Die zijn gekeurd voor zes jaar en ouder.

Eefje van Hombergh was bij de Efteling verantwoordelijk voor de serie. De opnamen voor de eerste serie hadden plaats in oktober en november 2003, op het moment dat het park gesloten was maar de opbouw voor de Winter Efteling in volle gang was.[1] Seizoen 2 en 3 werden in diezelfde maanden van 2005 respectievelijk 2007 opgenomen.

Aanzet voor mediaproducties

De serie is een hit en dat zet de Efteling aan tot het maken van meer eigen mediaproducties. Het succes deed besluiten de serie Sprookjesboom te starten, waarna vele, geslaagde en geflopte, mediaproducties volgden.

Format

Jan Decleir als verteller

Elke aflevering begint met de leader: ondersteund door het Menuet in G majeur zien we een tekening van een sprookjeskasteel met een lange brug, waarbij de tekst Sprookjes, verteld door Jan Decleir verschijnt. Als we inzoomen op het kasteel zien we een glas-in-loodraam met daarop afgebeeld een saillant artefact uit het uit te beelden sprookje. Er wordt geschakeld naar binnen en Jan Decleir komt een kamer binnen, op de achtergrond is het glas-in-loodraam te zien. Hij gaat zitten aan een tafel opent een groot boek; een muurkandelaar ontsteekt zich. Bij een close-up van het raam verschijnt de titel van de aflevering.

Decleir leidt het sprookje in, waarna de uitbeelding door acteurs in beeld komt. Aan het eind sluit hij ook weer af, slaat zijn boek dicht, de kandelaar dooft en hij vertrekt. Bij een nachtelijk beeld van het sprookjeskasteel wordt de aftiteling getoond.

Seizoenen

Koop bij bol.com

Van de serie werden drie seizoenen gemaakt, die zijn uitgezonden bij Ketnet en de KRO. De seizoenen zijn in 2012 nog eens herhaald bij RTL. De eerste twee seizoenen zijn ook op dvd uitgegeven.

Seizoen 1 (2004)

Seizoen 1 bestaat uit dertien afleveringen. De eerste aflevering ging in première op Ketnet op 6 december 2004, met dagelijks een aflevering tot en met 18 december. Tussen 27 december en 7 januari werden de eerste tien afleveringen door de KRO in Nederland uitgezonden.

# Sprookje Raamobject Cast[2] Locaties
1.1 Sneeuwwitje appel Aukje van Ginneken (Sneeuwwitje), Daan Hugaert (jager), Lennart Monaster (prins), Carolien Rottier (koningin/heks), Tineke Anin, Naomi Anin, Max Anin, Edwin Alofs, Steijn Keuleers, Terrence Wijnschenk, Elisabeth McDowell (de zeven dwergen) Kasteel van de Stiefmoeder, Kasteel van Doornroosje, het Poppentheater, Kabouterdorp: het huisje van de deurkabouter en de Kabouterboom
1.2 Repelsteeltje gouddraad Kristine Van Pellicom (dochter), Bert André (molenaar), Hans De Munter (koning), Jurgen Verheyen (Repelsteeltje), Alexander van Bergen (knecht) Efteling Theater, Kasteel van de Stiefmoeder, de gangen van het Carrouselpaleis, het huisje van de grootmoeder van Roodkapje
1.3 De Rode Schoentjes rode schoentjes Loes Haverkort (meisje), Lennart Monaster (schoenmaker), Marilou Mermans (oude vrouw), Daan Hugaert (soldaat), Walter Smits (dokter), Caroline Rottier (vrouw) Efteling Theater, interieur huisje van Vrouw Holle. Ook de Theatertram en De Melodijn zijn te zien.
1.4 De Chinese Nachtegaal mechanische nachtegaal Fred Van Kuyck (keizer), Han Kerckhoffs (hofmaarschalk), Koen Bogaerts (hoveling), An Hackselmans (keukenmeisje), Maïte Van Den Bossche (stem nachtegaal) De Chinese Nachtegaal en de Siertuin.
1.5 Vrouw Holle waterput Veva De Blauwe (de goede dochter), Sara Vertongen (de slechte dochter), Karen De Visscher (de moeder), Caroline Rottier (Vrouw Holle), Bert André (stem appelboom) Put van Vrouw Holle, Lariekoekhuys, Leedhuys, Anton Pieckplein
1.6 Doornroosje spinnewiel Loes Haverkort (Doornroosje), Elias Mentzel (prins), Katerina Vercammen (zwarte fee), Karen De Visscher (koningin), Alexander van Bergen (koning), Goedele van Ruyselvelt (fee), Jaela Coolen (witte fee) Kasteel van Doornroosje, Victoriaans Theater, Spookslot
1.7 De Kikkerkoning gouden bal Veerle Baetens (prinses), Senne Dehandschutter (prins), Katerina Vercammen (koningin), Alexander van Bergen (koning) Pardoes Promenade, Efteling Theater, Droomvluchtwachtrij
1.8 Tafeltje Dek Je, Ezeltje Strek Je knuppel Hans de Munter (kleermaker), Lennart Monaster (zoon 1), Laurent l'Enfant (zoon 2), Senne Dehandschutter (zoon 3), Sam Schürg (meubelmaker), Bert André (timmerman), Jacob Beks (molenaar), Daan Hugaert (waard) Huisje van Vrouw Holle, Lariekoekhuys, Herberg de Ersteling
1.9 De Tuinman en de Fakir tulp Fred van Kuyk (sultan), Carl Ridders (fakir), Koen Bogaerts (tuinman) Fata Morgana
1.10 Hans en Grietje koekjes Joeri Busschots (Hans), Evelyn Busschots (Grietje), Caroline Rottier (heks), Hans De Munter (vader), Karen De Visscher (moeder) Kasteel van Doornroosje, Hans en Grietje, interieur huisje van Vrouw Holle
1.11 Roodkapje mandje met lekkers Celine Verbeeck (Roodkapje), Maria Sluyts (oma), Hans De Munter (wolf), Kristine Van Pellicom (moeder), Alexander van Bergen (jager) Poppentheater, De Wolf en de Zeven Geitjes
1.12 Zwaan Kleef Aan gouden gans Fred Van Kuyck (vader), Caroline Rottier (moeder), Senne Dehandschutter (domoor), Jurgen Verheyen (kabouter), Lennaert [sic] Monaster (zoon), Steve Aernouts (hongerige man), Tim Van Hoecke (tweede zoon), Jacob Beks (koning), Goedele Van Ruyselvelt (prinses), Bert André (waard), Aukje van Ginneken (dochter 1), Loes Haverkort (dochter 2), An Hackselmans (dochter 3), Sam Schürg (pastoor), Hans De Munter (koster) interieur huisje van Vrouw Holle, Efteling Theater
1.13 Raponsje rapunzel Karen De Visscher (moeder), Hans De Munter (vader), Veerle Baetens (Raponsje), Lennart Monaster (prins), Caroline Rottier (heks) Poppentheater, Raponsje, Spookslot

Seizoen 2 (2006)

Het tweede seizoen bevat zeven sprookjes. Hierbij werd er vaker dan in de eerste serie gekozen voor locaties buiten het Sprookjesbos en het Lavenlaar. Met uitzondering van Klein Duimpje en Het Meisje met de Zwavelstokjes zijn de verfilmde sprookjes geen 'volwaardige' Efteling-sprookjes, in de zin dat ze (op dat moment) geen eigen uitbeelding hebben in het Sprookjesbos.

De eerste aflevering werd op 1 april 2006 uitgezonden.

# Sprookje Raamobject Cast[2] Locaties
2.1 Klein Duimpje zeven mijlslaarzen Ludo Hoogmartens (vader), Simone Milsdochter (moeder), Youp Truijen (Klein Duimpje), Matthijs van de Sande (oudste zoon), Michel Bauwens (rijke man), Reinhilde Decleir (vrouw reus), Luc D'heu (reus) Repelsteeltje, Piraña, Droomvlucht-entreeportaal, eerste voorshow Villa Volta
2.2 Ganzenhoedstertje ganzen Ilke Turpijn (prinses), Marieke de Kleine (kamermeisje), Vic De Wachter (de oude koning), Maarten Westra Hoeksma (Jonas), Bert André (Fallada), Toulouse-ganzen Pieck Parade (ganzen) Meisje met de Zwavelstokjes, Lavenlaar, Paardenmolen, kachel Efteling Museum
2.3 De Rattenvanger van Hamelen ratten Manu Kersting (burgemeester), Koen Van Impe (secretaris), June Voeten (Sientje), Robert de la Haye (de rattenvanger), Rudy Blomme (molenaar) Olycke Tweelingh, Lavenlaar, Heksenpad, Spookslot
2.4 De Gelaarsde Kat poes Lennart Monaster (jongste zoon), Aukje van Ginneken (kat), Bert André (koning), Julie Luyten (prinses), Jeroen Scholten (houthakker I), Martijn Merckelbach (boer I), Hans de Munter (tovenaar) Lavenlaar, Meisje met de Zwavelstokjes, Efteling Theater, Spookslot
2.5 Het Meisje met de Zwavelstokjes zwavelstokjes Marie Vinck (meisje), Annemieke Van der Veen (moeder), Frank Maas (bakker), Robert de la Haye (burgerman), Ingeborg Uijt den Bogaard (oma) Anton Pieckplein, Den Suykerbuyk
2.6 De nieuwe kleren van de Keizer mantel en muts David Davidse (keizer), Patje De Neve (bewaker), Ben Van Hoof (kleermaker), Jacobs [sic] Beks (Eerste Minister), Patrick Martens (wever I), Joris Putman (wever II), Bert André (raadsman), Nathaniël Busschots (jongetje), Judith Vanderheyden (vrouw), Jeroen Scholten (man I), Martijn Merckelbach (man II), Nicole Pijnenbrug (burgervrouw) Efteling Theater, Stoomcarrousel
2.7 Assepoester glazen muiltje Loes Haverkort (Assepoester), John Willaert (vader), Caroline Rottier (stiefmoeder), Maaike Neuville (stiefzus Anna), Marianne Loots (stiefzus Bea), Patricia Beysens (fee), Joris Smit (prins), Louis van der Waal (lakei) Theaterplein, huisje van Vrouw Holle, Applaus, Lavenlaar

Seizoen 3 (2008)

Het derde seizoen uit 2008 bestaat uit zes afleveringen, die in eerste instantie alleen door Ketnet in België zijn uitgezonden. Pas in 2010 kwamen ze bij KRO Kindertijd in Nederland op tv, toen de hele serie nog eens herhaald werd. Ze zijn helaas niet op dvd uitgebracht. Van deze serie zijn alleen De Kleine Zeemeermin en De Magische Klok als sprookje in de Efteling uitgebeeld.

De eerste aflevering werd uitgezonden op 24 maart 2008.

# Sprookje Raamobject Cast Locaties
3.1 Ali Baba en de 40 Rovers n.t.b.
3.2 De Koning met de Ezelsoren scalp met twee ezelsoren Chinese Nachtegaal, Indische Waterlelies, Karpervijver
3.3 De Kleine Zeemeermin beeldje van zeemeermin in Kopenhagen Dierenwereld PandaDroom, zijgevel Efteling Theater, uitvaarscene De Vliegende Hollander
3.4 Blauwbaard sleutel Vliegende Hollander, Siervijver, Poppentheater, Torenkamer
3.5 Rozenroodje en Rozenwitje rode en witte roos Herautenplein, Herberg de Ersteling, duinpad De Vliegende Hollander, Doornroosje, Sneeuwwitje
3.6 De Magische Klok toren met Toon Herautenplein, Herberg de Ersteling, Spookslot

DVD's

DVD's (oorspronkelijk)
DVD's (heruitgave)

Seizoenen 1 en 2 zijn op in totaal vijf dvd's verschenen.

Het eerste seizoen is verdeeld over drie dvd's en verschenen op 11 december 2004. Op Sprookjes I staan aflevering 1 t/m 5, waarbij die laatste (Vrouw Holle), wordt aangeduid als 'bonus', waarschijnlijk omdat op de dvd's Sprookjes II (6 t/m 9) en Sprookjes III (10 t/m 13) steeds vier afleveringen staan.

Seizoen twee verscheen op twee dvd's, vier afleveringen op Sprookjes IV en drie op Sprookjes V. De laatste dvd bevat als bonus Sprookjesfeest in de Efteling: een complete registratie van een Sprookjesfeest-show uit het Openluchttheater in het Sprookjesbos.

Seizoen drie is tot op heden niet op dvd uitgebracht.

De vijf dvd's zijn in september 2009 opnieuw uitgegeven door het label Moefie Klub onder licentie van de Efteling. Deze editie heeft een nieuw ontwerp voor de hoes en ook nieuwe menuschermen.

  1. 1,0 1,1 Efteldingen (personeelsblad): 'Alle afleveringen stralen Eftelingsfeer uit' (december 2004)
  2. 2,0 2,1 Rolverdeling zoals vermeld op aftiteling