Het Efteling Wonder Hotel is een viersterrenhotel van de Efteling. Het hoort samen met Bosrijk, het Loonsche Land en het Grand Hotel tot de verblijfsaccommodaties die in eigen beheer van de Efteling zijn. Gelegen bij de splitsing van de Europalaan in Kaatsheuvel en de Midden-Brabantweg N261, huisvest het 124 kamers, verdeeld over de derde tot en met achtste verdieping. Het hotel onderscheidt zich het meest van de andere accommodaties door de 22 themasuites, elk elaboraat aangekleed naar een eigen onderwerp.
Het werd in 1992 geopend onder de naam Efteling Hotel, naar ontwerp van twee externe architecten Theo Spies en Wilco Meeuwis, en in 2025 na een verbouwing heropend als Efteling Wonder Hotel.
Inhoud
Omschrijving
In de hoek van de Europalaan en Midden-Brabantweg, naast de noordoosthoek van het Efteling Park vinden we het Efteling Wonder Hotel. Het bouwvolume, in hoofdzaak een vierkante kolom, staat op een bredere begane grond van een verdieping, met daarop het blok met de kamers, acht verdiepingen hoog. Elk van de hoeken heeft een toren met kenmerkende messing eivormige torenspitsen, die wel wat doen denken aan ontluikende bloemkelken.
De basis is opgetrokken in grijze betonsteen, overgroeid met klimop en voorzien van grote boogramen aan alle kanten. Naast de ingang staat op de basis nog een klein torenspitsje met grijs dak. De basis bevat alle gedeelde voorzieningen.
De verdiepingen drie tot en met acht zijn uitgevoerd in witte baksteen met op elke hoek een ronde toren, waardoor het gebouw doet denken aan een kasteel. Doordat de verdiepingen één en twee, tussen dit deel en de begane grond, zijn bekleed met reflecterend glas lijkt het alsof het kasteel zweeft. De avondverlichting versterkt dit effect.
Aanloop
De ingang van het terrein ligt aan de Horst, gelijk na het kruispunt aan de Europalaan. De Horst buigt direct af langs de noordgrens van het hotel, rechtdoor kom je op de aankomst-ovonde voor de ingang, waarin het midden een groot naambord staat. Dit moet gezien worden als de 'landingsbaan' van het luchtkasteel, wat versterkt wordt door de lage lichtjes langs het straatwerk. Je hoort ook af en toe wat geluidseffecten. Hier kunnen auto's voor de deur van het hotel stoppen om bagage uit te laden of mensen die slecht ter been zijn alvast uit te laten stappen. Aan het andere einde van de ovonde zijn de slagbomen naar de eigen parkeerplaats (gratis voor gasten), die ten zuiden van het hotel gelegen is, en ook enkele laadplekken heeft. Vanaf hier kun je weer teruglopen naar de ingang van het gebouw, aan de ovonde, die zich in de zuidwestelijke hoek van het gebouw bevindt.
Links naast de ingang is er nog een rookzone voor de hotelgasten en een overdekte wandelwagenstalling, en rechts naast de ingang is het buitenterras van Restaurant Saga.
De aankomst ligt vlak naast Vogel Rok
Draaideur bij de entree
Wandelwagenstalling
Lobby
Door de draaideur kom je in de lobby van het hotel. Hier word je ontvangen door een gastheer of -vrouw, alhoewel check in niet nodig is: met je elektronische sleutel in de Efteling-app kun je in principe zelf direct naar je kamer. De lobby is aangekleed met kasten waarin koffers liggen van allerhande Efteling-personages, en er wordt ook een bescheiden assortiment souvenirs verkocht. Er is een aparte opslag voor bagage.
Recht tegenover de ingang is er een omkaderd zitje met een bank en stoelen. Boven de bank hangen vijf klokken, alhoewel daarop niet de actuele tijd af te lezen is. Elke klok is een verwijzing naar een rijk in de Efteling. Hier vindt ook geregeld een showtje plaats van de hoteleigen mascotte Juul Verreweg.
Na het verlaten van de lobby kom je direct in het grote restaurant dat het grote deel van de benedenverdieping inneemt. Sla je hierna linksaf, dan kom je in een gang waaraan een grote (unisex) toiletgroep gelegen is, en toegang tot het trappenhuis. Daar rechts om de hoek kom je bij de twee liften die ook naar de kamers voeren.
Leidingwerk tegen de muur
Drukmeter op een leiding
Wegwijzer naar toilet, trap en lift
Gang richting de liften
Genderneutrale toiletgroep
Liften naar de kamers
Restaurant en bar
Na de lobby wordt de rest van de benedenverdieping ingenomen door het restaurant en bar Saga, dat daarbij de volledige zuid- en oostzijde van de begane grond inneemt met driehonderd zitplaatsen. Hier kun je terecht voor ontbijtbuffet (altijd inclusief), lunch en diner, en een drankje aan de bar. Aan de zuidzijde is er voor het gebouw ook een ruim terras met nog eens tweehonderd plekken.
Het restaurant is ingericht als het basisstation van het zwevende kasteel dat de hoger gelegen verdiepingen moeten voorstellen. Grote stalen bogen voorzien van verlichting ondersteunen de geheel open ruimte. Aan de muren aan de binnenzijde zijn koperen leidingen met grote diameters aangebracht. In de zuidoosthoek staat een speelelement waarin kinderen op schermpjes een spel kunnen doen, waarmee ze het luchtkasteel zouden besturen. Voorbij de lange bar, achterin aan de noordzijde is een muur voorzien van een kast vol dromen en een bewegend schilderij. Het behang is speciaal ontworpen en verwijst naar de inrichting van de kamers in het hotel. Naast deze elementen is de thematisering verder minimaal.
Het restaurant
Tafeltjes
Dromenkast met schilderij
Kamers
Kamertypes
Het Efteling Hotel huisvest 124 kamers verdeeld over de derde tot en met achtste verdieping. De standaardkamer heet premiumkamer en is ingericht op een familie van vier personen. Er zijn ook kamers voor gezelschappen van drie en vijf personen.
Het hotel heeft 24 torenkamers verdeeld over de bovenste zes verdiepingen van het hotel. Deze extra grote kamers met een rond zitgedeelte in de torens van het hotel zijn bijna allemaal uitgevoerd als themasuite; vier torenkamers zijn suites die niet een specifiek thema dragen.
In totaal bestaat de voorraad uit 493 bedden, verdeeld over de volgende kamers:
- 44 Premium Kamers met een familiebed
- 24 Premium Kamers voor vijf personen
- 32 Premium Kamers voor drie personen
- 20 Themasuites
- 4 Suites
Themasuites
Het meest onderscheidende aan het Efteling Wonder Hotel zijn wel de bijzondere themakamers. Deze suites, gelegen in de hoektorens van het hotel, zijn elk uitbundig gedecoreerd naar een thema, dat vaak met de Efteling te maken heeft, zoals de Vliegende Hollandersuite en de Carrouselsuite, maar soms ook helemaal niet, zoals de Coca Colasuite en de (W)onderwatersuite.
Voorzieningen
Als viersterrenhotel heeft het Efteling Wonder Hotel een hoog voorzieningenniveau. Er is roomservice beschikbaar en alle kamers hebben een minibar. Op de begane grond bevinden zich alle gedeelde voorzieningen:
- Restaurant Saga, tevens hotelbar
- Souvenirverkoop in de lobby
- De parkeerplaats, gratis voor hotelgasten, inclusief laadplekken
- Hotelingang, speciale ingang tot het Efteling-park voor hotelgasten
Het hotel beschikt niet over een zwembad, maar gasten mogen gebruik maken van het Badhuys in Efteling Bosrijk, dat enkele minuten met de auto is. Uiteraard kunnen hotelgasten tegen betaling ook gebruik maken van de andere voorzieningen van de Wereld van de Efteling, zoals het Efteling Theater.
Geschiedenis
Met de golf aan uitbreidingen die vanaf eind jaren zeventig in gang werden gezet, werd de vraag naar een meerdaags verblijf steeds groter. Het meest voor de hand liggend was het een nieuw te bouwen hotel; dit wordt dan ook opgenomen in het project 'De Wereld van de Efteling' uit 1988. Er wordt gesproken over een hotel met 100 kamers, nabij een uitgaanscentrum op de plek waar nu ongeveer het Efteling Theater ligt.
Rond 1990 dreigt de gemeente Loon op Zand een hotelvergunning af te geven aan horecaonderneming Van der Valk voor een locatie aan de Horst. De Efteling haalt haar eigen langetermijnplannen naar voren en kiest daarom ook voor de Horst:[1] tegenover het Dienstencentrum, wat in die tijd niet meer is dan twee kantoorgebouwen en Ingang Noord. Op die manier dwarsboomt de Efteling de komst van concurrentie.
Onder leiding van Paul Beck wordt een team samengesteld dat aan de slag ging onder de werktitel Hotel Doornroosje, later Hotel de Efteling. Ton van de Ven had eerder wel plannen gemaakt voor verblijfsaccommodaties, maar werd ditmaal gepasseerd: Beck vraagt Theo Spies, met wie hij eerder samenwerkte in zijn vorige baan in Nijmegen, als architect. Echter, nadat Spies zijn eerste kasteelcontouren voor het hotel meermaals werden afgekeurd bij de gemeentelijke welstandscommissie werd Wilco Meeuwis voor het exterieurontwerp gevraagd. Spies blijft verantwoordelijk voor het interieur. Vanuit de Efteling is architect Jan Verhoeven verantwoordelijk voor de gehele coördinatie en de bouwkundige tekeningen.[2] Aannemer is de firma Pepping uit Kaatsheuvel.
Paul Beck vertelt over het hotel:
Met het Efteling Hotel Kaatsheuvel hebben we de eerste fase gerealiseerd van een oude bestaande wens: dagrecreatie in ons park combineren met verblijfsaccommodatie, zodat onze gasten de mogelijkheid hebben om nog langer en intenser van de Efteling te genieten. Aan de opdracht voor de architecten waren twee voorwaarden verbonden. Ons hotel moest geschikt zijn als familiehotel én voor zakelijk gebruik en ons hotel moest volkomen in de Efteling-identiteit passen.
Het doel was dat het hotel voor Pasen (seizoensopening) 1992 klaar zou zijn. Om diverse redenen kon er pas in september 1991 met de bouw gestart worden. Het Efteling Hotel opent daarom net voor Pinksteren, op 3 juni 1992 als driesterrenhotel met 122 kamers, waarvan zestig standaard kamers, dertig tweepersoonskamers, achttien torenkamers, acht hoekkamers en zes themasuites. Vóór de opening waren al 3.500 reserveringen binnen gekomen.[3]
Het heeft ongeveer zeven jaar geduurd voordat het Efteling Hotel winstgevend werd.
Al snel wordt de indeling veranderd en worden verschillende kamers omgebouwd tot themasuites, iets waarin het hotel zich wil onderscheiden en wat meteen een jaarlijks terugkerend project wordt waarmee men vaak de kranten weet te halen. Het hotel opende met een zestal themasuites, maar dat aantal groeit snel: in 2011 waren er 22 themakamers.
Ontwerp
Voor het ontwerp van het Efteling Hotel zijn twee externe architecten verantwoordelijk. Theo Spies schetste de eerste contouren en zorgde voor de bouwkundige begeleiding en het ontwerp van het interieur. Wilco Meeuwis gaf het hotel zijn uiteindelijke vorm.
Op de eerste tekeningen is een robuust slot in een modern jasje te zien, maar uiteindelijk is het een heel open, geromantiseerd kasteel geworden. Veel ronde vormen en vier torens versmallen van onderuit, waardoor het gebouw lijkt te rusten op de vier smalle punten. Door het vele reflecterende glas tussen de punten lijkt het hotel te zweven. Veel elementen uit het exterieur van het hotel heeft Meeuwis uit de natuur gehaald. Veel organische vormen, als bloemen, planten en kelken.
Ontwerptekening van het exterieur
Detail van het ontwerp
Een visual van de entree
Een ontwerp van een kamer, door Theo Spies
Maquette in het Stuurhuys
Theo Spies over het ontwerp:
Wat verwacht men van een Eftelinghotel? Een suikergoedhuis? Een grote ijsberg of piramide? Het was zoeken naar een vorm. En toen werd het een kasteel. Dat is dus heel herkenbaar, dat spreekt aan.[4]
Over de vormgeving van het Efteling Hotel zegt Paul Beck:
Wat de vormgeving betreft sluit het hotel van de Efteling duidelijk aan op het park. Daar is extra aandacht aan besteed om het in ieder geval een ander aanzicht te geven dan de hotels van de bekende ketens. Een paar kamers krijgen Eftelingthema's, zonder overdreven decoratie overigens.[5]
- Hotel in aanbouw
Bouwbord op de bouwplaats, najaar 1991
Constructie zonder wanden
Plint van de zijgevel
Gezien vanaf overliggende autogarage
Gezien vanaf de Pagode
Gebouw in vergevorderde staat vanaf de kruising
Voorgevel zonder bestrating
Inruimen van de lobby en de receptie
Subtiele thematisering in de vorm van een enkel Carrouselpaard
Kamers en themasuites
Het interieur was bij de opening in 1992 niet overheersend Eftelings, met uitzondering op de De Gelagkamer, naar ontwerp van Ton van de Ven. In de lobby stonden aanvankelijk enkel twee paarden uit de carrousel, maar verder was er weinig Efteling in te herkennen. Men vond dat het hotel los moest staan van het park, en dat de thema's uit het park te druk zouden zijn voor in het hotel. Later is dit stukje bij beetje veranderd: er kwamen steeds meer themakamers in een thema van het park, en in de lobby kwam steeds meer decoratie.
Een grote renovatie had plaats in 2000 waarbij alle comfortkamers een nieuwe inrichting kregen. Met het toevoegen van roomservice en minibars wordt hiermee de vierde ster bereikt. Ook kreeg het hotel een extra vergaderzaal, de Mythezaal, en werd het restaurant uitgebreid. In 2004 worden alle badkamers vernieuwd, naar ontwerp van Marieke van Doorn, en is op alle kamers voortaan airco aanwezig.
In 2008 krijgt een aantal comfortkamers een metamorfose in het thema 'luchtkasteel', met veel blauw- en goudtinten en verschillende vleugels- en wolkornamenten. Uiteindelijk blijkt de uitvoering van Eftelings eigen ontwerp te duur uit te vallen, waardoor het enkel bij een klein aantal comfortkamers blijft. Later, in 2011 ondergaan uiteindelijk toch alle 98 comfortkamers een metamorfose. Ontwerpbureau Creteau International is in samenwerking met de Efteling verantwoordelijk voor het nieuwe ontwerp.
- Interieur tussen 1992 en 2025
Een comfortkamer in 1992
De Gelagkamer, 1992
Bar in de Gelagkamer, 1992
Hoffelijke Heraut, restaurant, 1992
Lobby rond kersttijd midden jaren negentig
Hotelreceptie en lobby rond 1995
Hotellobby met tuinlaaftafereeltje, 1997
Comfortkamer anno 2000
Hoffelijke Heraut, restaurant anno 2000
Zithoek van een torenkamer in 2004
't Aendencken, winkeltje, 2012
Overzicht van torenkamers
De torenkamers bevinden zich in de vier hoeken van het hotel, op etages 3 tot en met 8. Bijna alle torenkamers zijn in de geschiedenis van het hotel minstens één keer van thema veranderd.
| † | In 3 NO of 3 ZW bevond zich vanaf 1995 de Japanse kamer. |
| ‡ | In 3 ZO of 3 NW bevond zich vanaf 1998 de Jules Vernesuite. |
Best Western en Golden Tulip
Het runnen van een hotel vereist specifieke expertise. De Efteling koos daarom voor een kleinschalig begin met een hotel van beperkte omvang, vergeleken met alle plannen voor grote verblijfsaccommodatie die er nog lagen. Niettemin kon men nog meer expertise gebruiken, dus ging de Efteling een samenwerking aan met de internationale keten Best Western onder de naam "Best Western Efteling Hotel". De Efteling maakte in juni 1998 bekend dat het Efteling Hotel vanaf dan gaat samenwerken met de Nederlandse hotelketen Golden Tulip. De naam van het hotel werd veranderd naar "Golden Tulip Efteling Hotel". De samenwerking is ingegeven door de lage bezettingsgraad in de wintermaanden, als het attractiepark gesloten is. Men hoopte te profiteren van het reserveringssysteem en de marketingactiviteiten van Golden Tulip om tijdens deze maanden vooral ook zakelijke gasten binnen te halen.
Gezien de aanpassingen die na de opening nog zijn gedaan kan geconcludeerd worden dat er inderdaad veel geleerd is sinds de start van het Efteling Hotel. Sinds 2004 is het Hotel officieel geen Golden Tulip-hotel meer. Na een aantal jaren gebruik gemaakt te hebben van de faciliteiten en ervaring van de keten, denkt de Efteling nu weer op eigen benen het hotel te kunnen runnen, en wil zich toch weer meer op de recreatieve markt richten.
Torenrijk
In 2002 maakt de Efteling bekend dat het hotel officieel tot het Torenrijk behoort. Van dit rijk is nadien echter weinig meer vernomen.
Trouwlocatie
Tussen juni 2003 en december 2011 was het Efteling Hotel een officiële trouwlocatie van de gemeente Loon op Zand. Elke eerste eerste donderdag en vrijdag van de maand kon er getrouwd worden. Bij de plechtigheid in het hotel ontving een lakei of hofdame het bruidspaar en ondersteunde eveneens de ceremoniemeester. In de Kasteelzaal voltrok de ambtenaar van de burgerlijke stand van de gemeente Loon op Zand het huwelijk. Na afloop was er champagne en taart.
Er was en is de mogelijkheid om bijvoorbeeld trouwfoto's te nemen in het Efteling Park of om daar het feest te houden in een evenementenlocatie zoals het Droomvlucht Paleis, maar trouwen in het attractiepark zelf is dus niet mogelijk geweest.
Het eerste paar dat op 26 juni 2003 in het huwelijk trad waren Trudy Priem en Cas van de Ven uit Rotterdam. Als ambtenaar van de burgerlijke stand deed Agertha Beck dienst, de vrouw van Paul Beck.[6] Op 20 september 2007 om 11.00 uur werd het honderdste huwelijk gesloten en het gelukkige paar kreeg een arrangement voor de musical Assepoester aangeboden.[7] Met ingang van 2012 kan er niet meer getrouwd worden. Volgens de Efteling was de belangstelling flink teruggelopen, van 80 naar 20 paren per jaar, terwijl een huwelijk wel veel voeten in de aarde heeft.[8] De speciale Bruidssuite werd eind 2013 omgebouwd tot de breder toepasbare Excellente Suite.
Uitbreidingsplan 2005
Eind 2005 maakte de Efteling een uitbreidingsplan voor de entree en een nieuw terras. De grote boog bij de entree zou plaats maken voor een grootsere, ruime ingang met een binnenterras. Verder is op de ontwerpen een nieuw overdekt terras in de vorm van een wintertuin te zien. Deze wintertuin is gesitueerd op de plaats van het buitenterras van restaurant De Hoffelijke Heraut, daarmee de capaciteit van het restaurant bij koud weer flink vergrotend.[9] Het kwam niet tot uitvoering van de plannen.
Plattegrond van de uitbreiding
Voorgevel beoogde situatie
Zijgevel beoogde situatie
Luchtkasteel
Karel Willemen bedacht in 2007 een aantal upgrades voor het Efteling Hotel in het thema van 'Luchtkasteel vol dromen'. Een concreet ontwerp was dat voor een aantal Ankeliers, een nieuw soort figuren in harnas die het 'luchtkasteel' met grote touwen op de grond zouden moeten houden. Ook ontwierp hij een speciale toegangspoort voor de hotelparkeerplaats, omdat men niet tevreden was met de sfeerloze binnenkomst. De poort werd in 2009 geplaatst, de rest van het plan kwam nooit verder dan de ontwerptafel.
- Exterieur in oktober 2008
Inrit van het Efteling Hotel aan de Horst
Oprijlaan
Zicht vanaf de oprijlaan
Terras aan de parkeerplaats
Voorzijde
Voorzijde
Klein grachtje en parkeerplaats
Een bord legt de looproute van het hotel naar entree park uit
In september 2011 wordt het hotel geheel opnieuw uitgelicht met behulp van energiezuinige ledverlichting, mede met het doel om het luchtkasteel-effect te versterken. Dit witte licht vervangt de meer gelige uitlichting met lichtslangen die het hotel voorheen tooide, en verbruikt nog maar 2.000 Watt in plaats van de eerdere 8.000. Ook de lichtbak boven de ingang wordt vervangen: het Efteling Hotel Kaatsheuvel tegen een jugendstilachtergrond leest vanaf dan gewoon Efteling Hotel tussen de twinkels, en gaat qua energieverbruik terug van 3.000 naar 600 Watt. Leverancier van de nieuwe verlichting is Full AVL Distribution uit Tilburg.
Renovatie 2021
In de winter van 2020-2021 wordt een grote renovatie gedaan van alle comfortkamers in het hotel. De renovatie zou in januari starten, maar omdat het hotel toch gesloten was vanwege de COVID-19-lockdown kon al in december begonnen worden. De kamers worden tien jaar na de vorige herinrichting geheel opnieuw ingericht en gedecoreerd, met veel diep blauw en een houtlook-vloer. Ditmaal wordt ook het sanitair vernieuwd. De gangen en trappenhuizen worden ook aangepakt; deze krijgen een donkerblauw uiterlijk met opvallend blokkentapijt geïnspireerd op de 'Metamorphose'-houtsneden van de bekende Nederlandse kunstenaar en graficus M.C. Escher (1898 - 1972). Om te testen of dit ontwerp goed zou uitvallen, werd bij de leverancier van het tapijt een proefopstelling van een hotelgang gebouwd. De idee van de renovatie en gekozen kleurstelling is het bestendigen van het luchtkasteel-thema.
Het toegangssysteem van de kamers wordt ook vervangen: voortaan is het mogelijk om via de Efteling-app de deur van je kamer te openen. Deze zijn daartoe voorzien van RFID-sloten van fabrikant Salto.
De renovatie is een aardige capaciteitsuitbreiding van het hotel: niet alleen wordt elk van de dertig voorheen tweepersoonskamers nu een volwaardig extra bed toegevoegd waardoor dit driepersoonskamers worden, ook worden er op de achtste verdieping nog twee extra van dit soort kamers toegevoegd in voormalige dienstruimtes. Hiermee stijgt het aantal kamers in het hotel van 98 naar 100. Volgens de planning zou het hotel op 8 maart weer openen. Uiteindelijk liep de renovatie iets uit, maar bleef het hotel nog veel langer gesloten door de derde coronasluiting. De renovatie kostte in totaal € 3,5 miljoen.
Nieuwe kleurstelling 2023
In het voorjaar van 2023 werd het exterieur in de steigers gezet en opnieuw geschilderd. Hierbij werd voor een nieuwe kleurstelling gekozen: de zo kenmerkende oranje koepels op de hoektorens werden messingkleurig geschilderd, en de omlijsting van de ramen is nu diepblauw. Het palet sluit aan bij de twee jaar eerder gerenoveerde kamers. Vermoedelijk was de geplande komst van het Efteling Grand Hotel voor 2024 aanleiding het uiterlijk nu te vernieuwen.
- De originele lobby, vlak voor de renovatie van 2025
Overzicht, achterin de receptie
Naar de liften, met klokken erboven
Reeds in onbruik zijnde telefooncellen
Toegang Hoffelijke Heraut, tv-scherm en wc's
In het herentoilet
Toegang tot De Gelagkamer
Renovatie begane grond 2025
In mei 2024 maakte de Efteling bekend dat de begane grond, waar alle publieksruimtes gevestigd zijn, begin 2025 geheel vernieuwd wordt. De indeling die op hoofdlijnen ongewijzigd was sinds de opening, maar inmiddels rommelig en gedateerd aanvoelde, wordt geheel vervangen. Het concept bij het ontwerp is dat gegeven het hotel als luchtkasteel, de parterre de functie van het basisstation hiervan heeft - de machinekamer van waaruit het luchtkasteel wordt bestuurd.
De ingang wordt verplaatst naar de zuidwestelijke hoek, dus gericht op het attractiepark in plaats van tot dan toe, richting de snelweg. Ook de infrastructuur voor arriverende auto's wordt hiervoor helemaal opnieuw aangelegd, gebruik makend van de vrijgekomen ruimte omdat de openbare weg Horst enkele jaren terug al om het hotel heen is gelegd.
Achter de ingang komt uiteraard de lobby, waarbij de rest van de begane grond ingenomen wordt door een ruim horecagedeelte. In het horecagedeelte komt een speelhoek voor kinderen, die de stuurhut van het luchtkasteel moet voorstellen. Het bestaande restaurant De Hoffelijke Heraut, bar De Gelagkamer, winkeltje 't Aendencken en de speelkamer moesten hiervoor het veld ruimen. De eerder al messingkleurig geschilderde torenspitsen werden van een kleurverloop voorzien, omdat bij nader inzien was gebleken dat ze bij bewolkt weer anders heel flets werden.
Voor de vernieuwing sloot het hotel geheel van 6 januari tot en met 17 april 2025. Vermoedelijk was deze sluitingsperiode gepland op dit moment niet lang nadat het Efteling Grand Hotel geopend zou zijn, dat volgens planning in 2024 de deuren zou openen. Het Grand Hotel-project liep met een jaar uit, waardoor deze hotelsluiting toch niet opgevangen kon worden door capaciteit in het Grand Hotel.
- ↑ Podcast Kleine Boodschap nummer 198, 'In gesprek met Reinoud van Assendelft de Coningh' (15-2-2021)
- ↑ Persoonlijk gesprek met Jan Verhoeven, september 2013
- ↑ @Efteling op Twitter (8 februari 2016)
- ↑ André Sonneville: 'Efteling Hotel Kaatsheuvel special magazine' (1992)
- ↑ Efteling Persmap 1991
- ↑ Efteling Fanzine: Trouwen in de Efteling
- ↑ Eventplanner.be: 100ste huwelijk in Efteling, 21 september 2007
- ↑ Kaatsheuvel Blog: Trouwen in hotel Efteling voorbij, 23 december 2011
- ↑ Eftelist: Uitbreiding Efteling Hotel met ontwerptekeningen (16 mei 2006)
| Efteling Wonder Hotel | ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|