Parkeerplaats en entreegebouw in 2003

De parkeerplaats is een faciliteit om je auto tegen betaling te stallen op het bewaakte terrein van de Efteling.

Vroeger waren er parkeertereinen voor bezoekers in het noordoosten (P-Noord) en het zuidoosten (P-Oost). Al in 1954 wordt een grote parkeerplaats nabij Ingang Parklaan ('Parkeerterrein West I') in gebruik genomen. Noord blijft tot 1979 het hoofdparkeerterrein. Daarna gaat de ontwikkeling van West hard, met in 1993 en 2009 grote expansies.

Alle parkeerplaatsen in 2020

Het huidige parkeerterrein is gelegen pal voor de hoofdentree. Bezoekers betalen € 12,50 per auto per dag. Ook zijn er abonnementen verkrijgbaar. Benevens het hoofdparkeerterrein zijn er een overloopterein, speciale parkeerruimte voor touringcars en ook een bewaakte fietsenstalling. De diverse verblijfsaccommodaties en het golfpark hebben eigen parkeerfaciliteiten.

Bezoekers aan het Efteling Park en het Theater die per auto komen, betreden het terrein vanaf de Europalaan: via drie stroken vanaf de richting Midden-Brabantweg en een aparte inrit vanuit de richting Dongen.

Het huidige parkeerterrein

Indeling

De hoofdentree gezien vanaf de parkeerplaats

De hoofdparkeerplaats ligt in de noord-westhoek van het Efteling-park. Hij wordt doorsneden door de Parkeerpromenade die van de bushalte naar het Huis van de Vijf Zintuigen voert. Aan linker- en rechterzijde hiervan vindt men parkeervakken, bestaande uit rijen die haaks op de promenade staan. Inrijden gebeurt via een laan die langs de buitenrand voert, uitrijden via twee stroken parallel aan de parkeerpromenade.

Daarnaast kan er ingereden worden via twee extra banen aan de meest rechterzijde die voeren naar de vakken K/L/M, voorheen alleen bij heel drukke dagen, nu regulier in gebruik als parkeerruimte. Na het oprijden word je eerst door verplaatsbare bebording, later door medewerkers naar de rij gedirigeerd waar je geacht wordt te parkeren. Die rijd je in, waarna je de auto links of rechts schuin inparkeert.

Vakindeling

Letter- en rijaanduiding

De parkeerterreinen zijn verdeeld in P1, de hoofdparkeerplaats, P2 aan de overkant van de Kinkenpolder en P3, de overloopparkeerplaats. De vakken worden van oudsher geïdentificeerd door een letter. Grote bordeauxrode letters in het font Clarendon waren hoog in de lichtmasten aangebracht, ieder in het midden van een vak. De aanduiding stond ook vermeld op de kop van elke rij via rijaanduidingsbordje met de letter van het vak en het nummer van de rij. Sinds 2005 ontbreken de letters op deze bordjes. Daarvoor in de plaats heeft elk vak een Eftelingfiguur toegewezen gekregen die samen met het rijnummer op de bordjes staat; de letters waren echter nog tot 2019 te observeren aan de lichtmasten. Een rij bestaat feitelijk steeds uit twee rijen auto's die met de neuzen richting elkaar staan.

Ontwerp rijaanduidingen door QBIC
Vakverdeling overloopplaatsen
P Locatie Vak Aanduiding Rijen Bestrating
P1 rechts A Langnek 1 t/m 8 betegeld
links B Pardoes de Tovernar 1 t/m 8 betegeld
rechts C Kabouter 1 t/m 8 betegeld
links D Fakir 1 t/m 8 betegeld
rechts E Draak 1 t/m 4 betegeld
5 t/m 8 gras
links F Ezeltje strek je
nu: personeel
1 t/m 4 betegeld
5 t/m 6 gras
rechts G Roodkapje 1 t/m 7 gras
P2 K, L Wolf 1 t/m 7 geasfalteerd
M, M+ Klein Duimpje 1 t/m 12 halfverhard
Q nog geen gras
P3 O Pinokkio 1 t/m 16 vanaf 2022 halfverhard. Daarvoor weiland

Van oudsher waren de rijaanduidingsbordjes ook een plek waar ruimte was voor het logo van de fotografiesponsor du jour: Kodak, Fujifilm en Konica Minolta. Sinds 2006 heeft de Efteling geen fotosponsor meer.

Speciale voorzieningen

Plek om het chemisch toilet van je camper te lozen

Het gros van de parkeervakken is bestemd voor personenauto's op fossiele brandstof met valide passagiers. Daarnaast zijn er ook speciale voorzieningen. Je krijgt hier toegang toe door een personeelslid te vragen bij het oprijden.

Een auto opladen
Carports met zonnepanelen

De allervoorste rij (Langnek 1) is bestemd voor campers en als motorstalling; daarnaast is hier een looppad voor de parkeerders van de terreinen K en hoger. Langnek 2 is bestemd voor elektrische voertuigen, zo'n 87 laadpalen in totaal (geëxploiteerd door Flow Charging). Er kan per paal met maximaal 22,1 kWh opgeladen worden. Langnek 3 is vervolgens de uitrijstrook voor K en hoger. Langnek 4 en 5 zijn voor gehandicapten. Evenals de eerste 1,5 strook van Pardoes, herkenbaar aan blauwe markering. Ook op het tweede parkeerterrein is een aparte gehandicaptenzone tegenover Wolf rij 7.

Op P2 is vak M geheel voorzien van carports met zonnepanelen. Afgezien van de energieopwekking voor de Efteling staat de auto van de bezoeker hier ook nog eens 's zomers koel en 's winters sneeuwvrij.

Overloopparkeerplaats

Parkeren op het drukteweiland

Op de meeste dagen wordt ook gebruik gemaakt van P2, de vakken K, L en M, die aan de andere zijde van de Kinkenpolder liggen en via een oversteek van en naar de hoofdparkeerplaats bereikbaar zijn. Deze letters zijn daar niet terug te vinden, wel zijn ook daar de figuren en rijnummers aangebracht ter identificatie. Aan het eind van de toegangsweg tot deze plekken vind je een scherpe bocht met de aanduiding "Clemy's bocht".

Vakken K, L en M(+) waren vanouds de overloopparkeerplaats; nu deze regulier in gebruik zijn is er een nieuwe overloop, P3, met één, vak O (Pinokkio). Dit vak wordt op extreem drukke dagen in het hoogseizoen in gebruik genomen op de weilanden gelegen weer westelijk van P2. Je kunt hier komen door over P2 te rijden, en dan de oversteek over de Dodenauweg te nemen. Er is busvervoer naar de bushalte vanwege de grote loopafstand ten opzichte van de ingang.

In het najaar van 2018 werd nog een klein extra vak in gebruik genomen, Q, gelegen aansluitend op L in de hoek van Europalaan/Dodenauweg.

Busparkeerplaats

Busparkeerterrein

Achter de openbare bushalte is een parkeerterrein speciaal voor touringcars. Bussen die groepen bezoekers komen afzetten (bijvoorbeeld schoolklassen) kunnen hier om niet parkeren. Er was voor de bestuurders ook een chauffeurskantine nabij de ingang maar die is in 2016 opgeheven.

Geparkeerde bussen moeten hun motor uitschakelen. Alleen bij temperaturen van 20° C of meer is het toegestaan om tot maximaal tien minuten voor vertrek de motor te starten om zo de bus te kunnen koelen.

Historie

Vroeger werd de bezoeker fraai de weg gewezen naar het parkeerterrein

Het spreekt voor zich dat al vanaf de start van de Efteling parkeerplekken aanwezig zijn. In de eerste jaren nog niet op de huidige plek, maar op twee andere plaatsen: in de noordoosthoek, Parkeerplaats Noord genoemd en gelegen achter Carnaval Festival waar nu het Dienstencentrum is. Daarnaast was er vanaf 1953 in de zuidoosthoek een parkeerplaats, Parkeerplaats Oost geheten, wat nu het Ruigrijk is.

Echter al in 1954 wordt een grote parkeerplaats nabij Ingang Parklaan ('Parkeerterrein West I') in gebruik genomen met twee invalidewagens voor het vervoer van hulpbehoevende bezoekers: de start van het parkeren op de huidige locatie. Ingang Noord blijft echter nog tot 1979 het hoofdparkeerterrein.

P-Noord

Parkeerterrein Noord in 1961

Parkeerplaats Noord bevond zich waar nu het Dienstencentrum is. Tot 1985 kon hier geparkeerd worden, voor gasten van het aangelegen Café-Restaurant, maar ook parkbezoekers die gebruik konden maken van de alhier gelegen Ingang Noord: ongeveer ter hoogte van de huidige wachtrij van Carnaval Festival. Decennialang was dit hét hoofdparkeerterrein van de Efteling. In 1960 werd het met 1,5 ha uitgebreid richting de Horst. In 1969 werd deze verder uitgebreid met 1600 plaatsen waarmee er in totaal plaats is voor zo’n 4000 auto’s.[1] Buiten het openingsseizoen van de Efteling werden de terreinen geregeld gebruikt voor allerlei lokale evenementen, zoals grote tentoonstellingen van de schoenindustrie.

Alhoewel er dus in 1954 al aan de westkant een extra parkeerplaats was, komt hier pas in 1973 een eigen entree: Ingang West. In 1979 werd dit de hoofdingang en werd Ingang Noord hoofdzakelijk busparkeerplaats en groepsentree. Vanaf 1985 werd deze nog uitsluitend ingezet voor busparkeren.

Het terrein werd gesloten in 1993, omdat de uitgebreide parkeerplaats West nu ook ruimte voor groepen had.[2] Vanaf 1997 werd op deze plek het Dienstencentrum gerealiseerd. Niettemin kan er op een deel van het terrein tegenwoordig nog steeds geparkeerd worden: het is in gebruik als personeels- en leveranciersparking.

P-Oost

P-Oost in 1972

Het Zwembad dat in 1953 opent, gelegen waar nu De Vliegende Hollander is, heeft grote aantrekkingskracht ook voor mensen die niet naar het Sprookjesbos en de speeltuin komen. Vanaf dat jaar is er vlakbij het zwembad dan ook een extra, eigen ingang, Ingang Oost, ongeveer waar nu de Game Gallery is. Daarbij zijn ook parkeerplekken.

In 1955 werd het flink uitgebreid tot het gebied dat nu de Oude Tufferbaan tot en met de Python omvat en heet dan 'Parkeerterrein Oost I';[3] een jaar later, in 1956, wordt Parkeerterrein Oost uitgebreid en worden de faciliteiten als toiletten en een hondenkennel toegevoegd.[4] In 1957 kunnen gasten hier ook toegang krijgen tot het park.

De parkeerplaats deed nog jarenlang dienst, met name op drukke dagen in het hoogseizoen. Hij sluit echter om in 1980 vanwege de komst van de Python bij het park getrokken te worden als het nieuwe Oosterpark, nu Ruigrijk geheten.

P-West

Ingang West

Er is dus al sinds 1954 een kleiner parkeerterrein gelegen op de plaats van het huidige hoofdparkeerterrein. Zij die hier parkeren gaan naar binnen door Ingang Parklaan aan de Europaweg, een stukje verderop. Een eigen formele entree krijgt hier gestalte als in 1973 Ingang West gebouwd wordt, direct aan dit parkeerterrein.

Ingang West wordt in 1979 flink uitgebreid en gebombardeerd tot de hoofdingang, waarschijnlijk niet toevallig omdat het jaar daarop Parkeerplaats Oost moet sluiten voor de komst van de Python. Het terrein voor de deur is vanaf dat moment tot op heden de hoofdparkeerplaats; Ingang Noord blijft nog enkele jaren in gebruik op drukke dagen en als busparkeerplaats; dit laatste tot 1997.

In 1984 wordt een aantal infrastructurele verbeteringen aangebracht, waaronder een voetgangerstunnel vanaf de bushalte.

Uitbreiding 1993 en nieuwe entree

Vak A in 1995

Met het oog op groeiende bezoekersaantallen, onder andere vanwege de aanstaand te openen Droomvlucht, en de plannen voor een groot nieuw entreegebouw aan de zuidkant van de parkeerplaats, begon de Efteling in het najaar van 1992 met een uitbreiding van het parkeerterrein van 140.000 vierkante meter. Er komt ruimte voor 8000 auto's, 175 bussen en 6000 fietsen. Er werden 300 bomen verplaatst, 150 bomen werden op de parkeerplaats gehouden. Op 8 april 1993 werd de parkeerplaats opgeleverd door Grontmij.

Er komt een nieuw controlehuisje bij de uitritten van de slagbomen. De welstandscommissie keurt het ontwerp, waarvan de bouw overigens al begonnen was toen de vergunning aangevraagd werd, aanvankelijk af. Als reden geeft men op dat het vanaf de openbare weg te zien is, maar niet fraai genoeg zou zijn: de verhouding tussen de smalle basis en het grote overstekende dak vindt de commissie niet in orde. De Efteling stuurt bij monde van directeur Beck een kritische reactie terug waarin men aankaart dat de omgeving gedomineerd wordt door asfalt en verkeersborden. Overigens is het huisje er kennelijk wel gekomen, want het staat er nog steeds.

Vak E in 1996

Mede om verkeersopstoppingen tijdens de ochtendspits te verminderen wordt vanaf dan het parkeren geheel geautomatiseerd: wie het terrein wil verlaten moet voor de slagboom een parkeermunt in het apparaat doen. Door de komst van de parkeermunt betaalt men niet langer vóór het betreden van het parkeerterrein maar pas bij vertrek.[5] Het nieuwe terrein neemt ook de parkeerplaats voor groepen van P-Noord over.

In september 1995 wordt het grote Huis van de Vijf Zintuigen geopend: de nieuwe entree is een grote blikvanger en domineert het aanzicht van het parkeerterrein. Ingang West sluit. Vanaf het voetgangerstunneltje naar de entree loopt een brede promenade, de Parkeerpromenade, die het terrein doorsnijdt. Hiermee bereikt het parkeerterrein op hoofdlijnen de vorm die het tot op heden nog heeft.

Westelijke expansie

Parkeerplaats K en parkeerplaats Bosrijk in 2011

In de loop van de jaren negentig blijkt ook dit nieuwe terrein op de topdagen, bijvoorbeeld Zomeravonden, niet toereikend. Er wordt op die momenten gebruik gemaakt van weiland gelegen aan de andere zijde van de Kinkenpolder, ten zuidwesten van het reguliere terrein. Deze komen bekend te staan onder de naam Vak K of ook wel schertsend Knollenveld. Drie tot vier keer per jaar mocht er ook geparkeerd worden langs de Horst.

Met de groeiende bezoekersaantallen werd het aantal dagen waarop gebruik van dit terrein nodig was steeds groter. In 2009 werd middels een grondruil het hele terrein ten westen van de parkeerplaats eigendom van de Efteling. Het jaar daarop wordt het ook verhard: een deel met asfalt en een deel halfverhard met menggranulaat.

Inrichting parkeerplaatsen per 2012

In 2011 opende kantoorgebouw Raveleijn op de plek van Ingang West, en voor de deur daarvan werd een flink deel van de voorheen publieksparkeerplaats nu omheind en bestemd voor kantoorpersoneel. In 2016 wordt dit verder uitgebreid. Van het linkerdeel van het terrein (gezien in de richting van het Huis), dat sowieso al een stuk kleiner was, blijft nu maar de helft over. Om dit te compenseren werd ten eerste een groot deel van het voorste stuk, Pardoes 1 t/m 4, dat voor gehandicapten bestemd was, weer algemeen toegankelijk. Daarnaast wordt het Vak K-terrein vanaf 2012 meer permanent in gebruik genomen (met ook daar extra gehandicaptenplaatsen), en kwamen er aparte aanrijdstroken zodat er parallel in twee stroken naar het oude, en twee naar het K-terrein op- en afgereden kan worden. Ook worden er een geluidswal en retentiebuffer voor hemelwater aangelegd. Dat jaar werden op rij A1 (die verder gereserveerd is voor campers) vier oplaadpunten voor elektrische auto's toegevoegd van Essent. In 2018 werd dit aantal flink uitgebreid en verplaatst naar A2.

Overzicht alle parkeerterreinen Efteling

De bezoekersaantallen bleven groeien dus op topdagen was zelfs K, L en M niet voldoende. Nog verder naar het westen zijn daarvoor (als vanouds) weilanden aan de overkant van de Dodenauweg beschikbaar, die een aantal (zater)dagen per jaar ingezet worden als Vak O. Vanwege de grote afstand worden er pendelbussen ingezet om parkeerders naar en van de bushalte te vervoeren.

Omdat op de drukste dagen het uitrijden nog steeds tot grote opstoppingen leidde, werd eind 2018 de Europalaan voorzien van wisselstroken. Ook kwam er een extra inrit richting het parkeerterrein voor auto's vanuit de richting Dongen. Aan de overloopparkeerplaatsen werd het kleine grasveld 'Q' toegevoegd, in het verlengde van L gelegen in de hoek Europalaan/Dodenauweg. In juli 2019 werden de letters van de vakaanduidingen verwijderd uit de lichtmasten. Aan het begin van 2021 werden er 60 extra laadpalen geplaatst in samenwerking met Eneco; met 174 aansluitingen is men naar eigen zeggen daarmee het grootste 'laadplein' van de Benelux.[6]

In de eerste helft van 2022 werd vak M op P2 geheel voorzien van stalen carports met in totaal 12.000 zonnepanelen erop, een gezamenlijk vermogen van 4,5 megawattpiek. De Efteling kreeg hiervoor een SDE+-subsidie van de overheid. De aanleg werd verzorgd door Hoppenbrouwers Elektrotechniek.

Toekomstige ontwikkelingen

Vak M in 2019

De Efteling heeft grote uitbreidingsplannen tot 2030 en die zullen zeker hun weerslag krijgen op het huidige parkeerterrein.

Op korte termijn wil de Efteling een extra overloopparkeerplaats toevoegen aan de Midden-Brabantweg - een moderne Parkeerplaats Oost. Iets verder op afstand wordt gedacht over parkeren op de Vloeivelden, ten westen van de afrit Loon op Zand van de Midden-Brabantweg, vanaf waar dan busvervoer naar de Efteling plaats moet vinden.

Uitbreiding van het Efteling Park is onder andere gepland op het resterende deel links van de Parkeerpromenade (rijen B/D/F). Op langere termijn wil de Efteling ook uitbreiden op de plek van de huidige vakken K, L en M. Het hoofdparkeerterrein ziet men dan nog verder westelijk dan nu het overloopterrein O is: nabij de Dreefseweg. Van het huidige hoofdparkeerterrein is de optie genoemd om het een "VIP"-parkeerplaats (lees: hoger tarief) te maken. Ook overweegt men parkeren op nog grotere afstand, richting Tilburg, met een snelle pendelverbinding zoals een monorail of kabelbaan om bezoekers naar het resort te krijgen.

Betaling

Parkeermunt met afbeelding van Pardoes
→
Zie ook: parkeersticker

Voor parkeren op het hoofdparkeerterrein moet sinds jaar en dag een vast bedrag per dag betaald worden (parkeren bij de accommodaties is inbegrepen in de kosten van het verblijf). In 1964 kostte dit nog een kwartje, nu twaalf euro vijftig. Efteling-abonnementhouders kunnen optioneel ook een parkeerabonnement afsluiten.

De betaling vond vroeger plaats bij het oprijden. Een medewerker ontving aankomende auto’s en inde de kosten. In 1965 werd opmerkelijk genoeg besloten het parkeren gratis te maken, om opstoppingen bij het inrijden het hoofd te bieden. Enkele jaren later werd dit echter alweer teruggedraaid en moest er gewoon weer betaald worden. Als bewijs kreeg je een elk jaar wisselende parkeersticker die je op je auto kon plakken, tegelijk een leuk aandenken én goede reclame voor de Efteling.

Parkeerkaart
Parkeerautomaten in 2022

Bij de herinrichting van 1993 veranderde ook het systeem: je betaalde pas bij de kassa en ontving een parkeermunt, die bij het uitrijden de slagboom opende. In 2004 werden deze vervangen door het huidige systeem waarbij je bij de kassa of automaten een papieren uitrijkaartje aanschaft.

Overige parkeerterreinen

Parkeerplaats Efteling Hotel

Sinds de opening van het Efteling Hotel in 1992 heeft dit een eigen parkeerterrein. Gasten van deze accommodatie, en medewerkers van het hotel kunnen hier gratis parkeren. Het werd ook regelmatig gebruikt door kantoorpersoneel als de Dienstencentrum-parkeerplaats vol was. In 2018 werd het in oppervlakte uitgebreid. Het is de enige parkeerplaats zonder laadpalen; deze zijn hier niet geplaatst vanwege de plannen voor wijziging van het parkeerterrein bij de komst van Strookrijk.

De vakantieparken Efteling Bosrijk en Efteling Loonsche Land hebben ook eigen parkeerterreinen; dat van Bosrijk werd in het najaar van 2023 vergroot. Bij de huisjes zelf mag er (behoudens gehandicaptenhuisjes) niet geparkeerd worden: op de dag van aankomst en vertrek is het terrein geopend voor verkeer zodat bagage gelost danwel geladen kan worden, daarna dient men de auto op de parkeerplaats aan de rand van het terrein te plaatsen.

Het golfpark heeft een eigen, gratis parking naast het clubhuis.

  1. De Tilburgse Koerier: Twee nieuwe attracties in Natuurpark De Efteling (3 april 1969)
  2. Efteldingen (personeelsblad), mei 1993
  3. "1951 - De Efteling 10 jaar - 1961", document persinformatie door Bob Venmans, uitgave 1961
  4. Henk vanden Diepstraten: De Efteling/Kroniek van een Sprookje. Baarn: Tirion (2002), p. 36
  5. 'Efteling laat nieuw parkeerterrein aanleggen', Brabants Dagblad, 03-11-1992
  6. Efteling Blog: Efteling opent grootste laadplein van de Benelux (30 maart 2021)