Een windwijzer, windhaan of windvaan geeft aan uit welke richting de wind waait. Soms zijn ze puur functioneel vormgegeven, maar vaak hebben ze ook een decoratieve vorm en functie. Traditioneel is dat de vorm van een haan (vandaar ook de naam windhaan), omdat hanen, net als windwijzers, vaak op de nok van het dak staan.
De Efteling heeft een groot aantal windwijzers. Helaas werken veel niet, of zijn ze in de loop der jaren vastgeroest, maar hun decoratieve waarde wordt er niet minder om. De windvaan kan gezien worden als een van de Efteling-stijlkenmerken.
Werking
Een windwijzer bestaat uit een pijl op een as. De achterkant van de pijl heeft een groter oppervlak, waardoor dat deel met de wind meedraait net zolang tot het zich parallel aan de windrichting bevindt. De pijl zelf wijst daardoor in de richting waar de wind vandaan komt. Het grote vlak kan een gesloten, egaal vlak zijn, maar vaak wordt er voor een decoratieve vlakvulling gekozen in de vorm van een schildering of middels een opengewerkt figuur.
Lijst van windwijzers
- Anton Pieckplein:
- Op toren Den Olycke Tweelingh: heraut
- Op toren Smidje: het Smidje
- Op de torentjes van de Gekroonde Eend: twee gouden vaantjes (niet functioneel)
- Archipel:
- Zeedraak
- Vis
- Baron 1898:
- Op stationsgebouw: mijnbouwgereedschap
- Frau Boltes Küche:
- Op het overdekte terras: een kraaiende haan
- Geeuwende Gijs:
- Simpele pijl, niet functioneel
- Halve Maen:
- Driemaster rechts op gevelrij
- Kinderspoor:
- Op station de Blauwe Reiger: stoomlocomotief
- Op molenhuisje: klein windmolentje
- Nest!:
- Schier eindeloze hoeveelheid vaantjes, vlaggetjes, wijzers en andere attributen op de omheining en hogere punten van de speeltuin, echter alle 'vastgezet'
- Raveleijn:
- Vlag
- Vlag gecombineerd met ruiter
- Vlag gecombineerd met raaf
- Vlag gecombineerd met leeuw
- Sprookjesbos
- Sprookjessprokkelaarprieel bij entree bos:
- Doornroosje:
- Ruiters
- Wachters
- Grote Kabouterhuis:
- Kabouter
- Eekhoorn
- Roodkapje:
- Vlag
- Zwaan (vrijwel gelijk aan zwanen op tegeltjes binnen)
- Pinokkio:
- Uil met zaag
- Walvis
- Raponsje:
- Vogel
- Wolf en de Zeven Geitjes:
- Geit
- Hans en Grietje:
- Vogel
- Put van Vrouw Holle:
- Heksen
- Huisje Vrouw Holle:
- Blazende kat
- Vogel
- Tafeltje Dek je:
- Lepel met pijl
- Sneeuwwitje:
- Ruiters
- De Zes Zwanen:
- Dubbelkoppige adelaar met sleutel (ook als vaantje)
- Herautenplein:
- Op torens en Prinsenpoort: ruiters
- Op Magische Klok: vlag
- Meisje met de Zwavelstokjes:
- Vlag met wapen
- Station Marerijk:
- Stoomlocomotief
- Symbolica:
- Vaan met ster, veer, drakenstaart, heks en kroon; verwijzing naar de vijf rijken Fantasie, Reizen (Vogel Rok), Ruig (Draak Edna), Mare (Sprookjesbos) en Ander (Aquanura - waarschijnlijk bedacht voordat besloten is om die attractie voortaan tot Fantasierijk te rekenen).
- De Vliegende Hollander:
- Twee maal een driemaster op horecawagen Parlevinker
Voormalige windwijzers
- Roeivijver:
- Zeilbootje
Zie ook
Andere windrichting-aanduiders: