De Vonderplas anno 1982
Beroemde hoax-foto van het Monster van Loch Ness uit 1934

Effie de Ongrijpbare was een conceptvoorstel uit 1981 voor een attractieve show in en op de Vonderplas, ontwikkeld door Joop Geesink, ontwerper van Carnaval Festival. Het was een idee rondom een Loch Ness-achtig monster genaamd Effie.

Ontwikkeling

Directeur Herman ten Bruggencate had Joop Geesink, naar aanleiding van zijn ontwerp voor Carnaval Festival, in augustus 1981 een adviserende rol gegeven binnen het park. Geesink werkte een voorstel uit onder de vlag van zijn onderneming 'Geesink Special Projects bv', met als voornaamste doel het attractiever maken van de Vonderplas. Een belangrijk doel was een grotere bezoekersspreiding over het park; ten tijde van de ontwikkeling van het concept was in de wijde omtrek van de Vonderplas weinig meer te vinden dan de Veulenweide en het naastgelegen station van de Stoomtrein. Op een deel van de vijver zelf vaarden sinds 1980 de Radiografisch Bestuurbare Bootjes; roeien werd er pas in 1982 mogelijk.

Het plandocument spreekt over een "basisconcept", vermoedelijk een kader dat vanuit de directie was gesteld, waarin op bepaalde tijden een monster (als dat van Loch Ness) opduikt in de vijver. Geesink twijfelt of de locatie geschikt is voor deze kleine show en is bang dat in de praktijk maar een kleine, willekeurige groep bezoekers de show kan zien. Hij acht het dan ook noodzakelijk om 'daaraan een spectaculaire gebeurtenis vooraf te laten gaan'.

Setting

De duur van de show zou ongeveer 15 minuten bedragen en hij wordt, afhankelijk van de frequentie waarin bezoekers terugkomen, 3 à 4 keer per dag opgevoerd.

De show begint met een vissende man in een roeibootje op de vijver, nabij een observatietoren die aan het eind van de bestaande pier gebouwd moet worden. Naast de pier wordt in de plannen een paviljoen aangelegd waar modellen, foto's en krantenknipsels te zien zijn van wezens die zogenaamd zouden leven in het gebied. Het gaat dan om onopgeloste verschijnselen zoals het Monster van Loch Ness en De Verschikkelijke Sneeuwman.

Rond het paviljoen of op de pier komt een promenade van drie meter breed waar de toeschouwers kunnen staan om gade te slaan wat er op de vijver te gebeuren staat. Voor een plek op de promenade zal een kwartje moeten worden betaald. Op een informatiebord bij de ingang moet worden toegelicht dat 'op Effie met verdovende projectielen zal worden geschoten'.

Showverloop

Huidige situatie
Een mysterieuze vis zwemt sinds augustus 2015 zijn rondjes in de Siervijver

Het spektakel begint wanneer er water begint te borrelen en te spuiten in de vijver, alsof er zich een walvis in bevindt. Vanuit de observatietoren wordt gereageerd met lichtseinen en het inschakelen van een alarmsirene, die met tussenpozen door drie levensgrote luidsprekers wordt uitgezonden. Hierdoor moeten bezoekers rondom de plas worden verleid om de voorstelling te bekijken en zich naar het betaalde gedeelte bij het paviljoen te begeven.

In de geschuttoren zien we een langwerpig kanon bewegen richting de plek waar zojuist het water is gaan borrelen. Effie, het monster, laat zich nu aan de oppervlakte zien. Door de luidsprekers horen we commando's, de lichtsignalen worden groen en er klinkt een schot waarop het kanon terugveert en rook puft. Naast Effie zien we het water omhoog spatten en Effie verdwijnt, om daarna op een andere plek in een andere houding met veel gespuit weer omhoog te komen. Wederom beweegt het kanon richting Effie en wordt er misgeschoten.

Voor een derde maal verschijnt Effie, weer in andere houding, nu vlakbij het bootje van de vissende man. Het kanon beweegt weer en schiet ditmaal per ongeluk op de visser, die met boot en al in het diepe verdwijnt. Alarmbellen klinken en een EHBO-vlag rijst in de mast. Effie is, vals grinnikend, weer in het diepe verdwenen.

Huidige situatie

Tegenwoordig is op de bewuste locatie het fonteinenspektakel Aquanura te vinden, een show die zeker aan de doelstelling voldoet om de plas attractiever te maken. Vandaag de dag bevindt zich in de Efteling overigens nog wel een mysterieus Loch Ness-achtig monster dat op gezette tijden uit het water naar boven komt, namelijk in de Siervijver, bij de bootjes van de Gondoletta. Daar is echter geen show aan gekoppeld.

Overigens opende in 1978, dus kort voor dit Geesink-concept ontstond, een andere nautische attractie op een pier in Nederland. In Scheveningen werd op de pier van Huig Maaskant 20.000 Mijlen onder Zee geopend als attractie, waarbij vanuit een Jules Verneske walk-through-duikboot ook verschillende (blacklight-)onderwatermonsters waren te observeren. Deze attractie sloot in 1991.

Verwijzingen
  • 'Project Vonderplas', Geesink Special Projects bv, 24 augustus 1981 (via archief Eftepedia)