Kleine Zweef
De kleine zweefmolen in 2023
De kleine zweefmolen in 2023
Locatie Anton Pieckplein
Type Zweefmolen
Bouwer Wooddesign (huidige versie)
Ontwerp Anton Pieck
Aangekocht 1950
Geopend 1951
Thema Traditioneel
Orgel elektronisch
Aantal bankjes 10 dubbele
Capaciteit 20 per rit
Draaimolens

De Kleine Zweefmolen is een zweefmolen op het Anton Pieckplein. De molen staat links achteraan op het plein, richting het voormalige Kinderspoorterrein.

Omschrijving

De twintig eenpersoons-stoeltjes hangen per twee rug aan rug aan tien sets kettingen aan een gedecoreerde draaischijf. Naarmate de snelheid toeneemt bewegen de passagiers steeds verder naar buiten.

Het midden van de zweefmolen bestaat uit een vrij fors vierkant blok dat na één meter boven de grond overloopt in een kleiner blok, met daaraan vast decoratieve panelen met bloemmotieven. Het plafond is voorzien van tien panelen met engeltjesfiguren in sepiakleuren. Aan de zijkant van de dakconstructie hangt een rij ornamenten. Midden op het dak staat een vergulde adelaar. Tussen het midden van de molen en het decoratieve hekwerk liggen zwarte rubbertegels om meer grip te creëren en, indien er iemand valt, de klap te verzachten. Aan het hekwerk staat een gedecoreerd besturingshokje met het bedieningspaneel van de molen.

Geschiedenis

De kleine zweefmolen in 1960
De zweefmolen nog ongedecoreerd

In 1950 werd een elektrische zweefmolen aangekocht,[1] die samen met vele andere nieuwe speeltoestellen onderdeel was van de grote uitbreiding van de Speeltuin in 1951.[2]

Oorspronkelijk nog een volledig ongedecoreerde molen, werd deze later door Anton Pieck van een Eftelingser uiterlijk voorzien, met boeiboorden met krullen op de kap en de adelaar in het midden. In de jaren tachtig werd, ook weer naar een ontwerp van Pieck, de centrale kolom aangekleed met panelen en krullende pilasters. De panelen rond de kolom werden voorzien van witte bloemranken op groene vlakken binnen sierlijsten. De pilasters rond de schacht waren uitgevoerd in groen. De eveneens voor deze verfraaiing ontworpen musicerende apenbeelden rond de centrale kolom die op een ontwerpschets te zien zijn, werden niet uitgevoerd.

In de tweede helft van de jaren negentig werd de decoratie van de molen herzien. De eerdere groene panelen met witte bloemen van Pieck op de centrale kolom werden vervangen door de sepia panelen met engeltjes. Deze echoden het ontwerp van het decoratieschilderwerk aan de onderzijde van de kap.

Bij de renovatie van het Anton Pieckplein in 2003 bleef de molen op dezelfde plek staan. Het fraaie hekwerk met gaaspanelen van de Kleine Zweefmolen werd bij die renovatie gekopieerd naar de Grote Zweefmolen. Op 28 maart heropende de nieuw opgebouwde molen weer.

Restauratie plafondpanelen: schets van Pieck. uitwerking door Willemen, eindresultaat

In 2023 was de molen uit 1950 technisch afgeschreven. Net als de Grote Zweef drie jaar eerder werd daarom de draaimolen gerestaureerd, in februari en maart van dat jaar. De constructie werd feitelijk geheel nieuw uitgevoerd, geleverd door de draaimolenfirma Wooddesign Amusement Rides van de familie Vermolen-Giezen. De decoratie gebeurde door de Efteling zelf in het Gildehuis. De engeltjespanelen op de kolom verdwenen weer en de bloemmotieven van Pieck keerden hier terug. De kleurstelling is hierbij wat opgefrist.

Instappen maar

Speciale aandacht was er voor de plafondpanelen met cherubijnen, die bij elke onderhoudsbeurt minder zijn gaan lijken op de originele schetsen van Pieck. Karel Willemen heeft daarom teruggegrepen op deze originele ontwerpschetsen, ze gedetailleerder uitgewerkt, waarna de tien nieuwe panelen zijn vervaardigd door decorateur Diego Terroba. Ook werd het fraaie hekwerk met gaaspanelen vervangen door meer standaard, maar 'veiliger' hek met spijlen, en de rubber tegels door afwisselende vlakken van grijze en rode klinkers. Enige weken later, op 18 april werden bij de kolom vier beelden van musicerende apen toegevoegd: met een hoorn, saxofoon, contrabas en trompet. Allevier dragen ze een fraaie tricorne en jas. Deze apen stonden op de oorspronkelijke schets van Pieck maar waren tot dan toe nooit gerealiseerd. Ze werden gemaakt uit dezelfde mal, waarna de armen en handen in andere standen werden gezet om de vier verschillende instrumenten te bespelen.

Wetenswaardigheden

Miniatuur van de kleine zweefmolen
  • In 2015 werd in de Anton Pieck-souvenirlijn, waarin verschillende sprookjes en infrastructurele zaken in miniatuur werden gemaakt, ook een miniatuur van deze molen uitgebracht.
  1. YouTube-serie De Magische Klok, aflevering "Draaimolens" (4 mei 2016)
  2. Echo van het Zuiden: De speeltuin van ons natuurpark (17 augustus 1951)