Schedels in hun nis

De schedelnis[1] of knekelvitrine[2] bevond zich in de wachtrij van het Spookslot. Na het betreden van het slot zag je die aan je linkerzijde, tegenover de Jammerende Man.

De vitrine in de wachtrij
Ontwerp Ton van de Ven, met extra bordje

In de nis op ooghoogte, gedecoreerd met een kruis boven de boog, kun je van nabij vijf menselijke schedels zien die allen verschillend zijn uitgedost. De linker heeft een ooglapje en een mes tussen de tanden, en draait heen en weer. De tweede een beperkte hoeveelheid haar, oogbollen, gouden oorringen en een botje door de neus. De middelste heeft een enorme bos wit haar en maakt een knikbeweging en hapt met diens kaak. Die daarnaast heeft nog een rood hoofddeksel op als een waarzegger en doet ook de mond open en dicht. De schedel helemaal rechts mist de onderkaak en een slang heeft zich door de oogkas gekronkeld. Voor de schedels liggen juwelen.

Techniek onder de schedelnis

De slang springt af en toe op.

Het rotsige decor van de nis was, zoals zo veel decor in het Spookslot, gesneden uit een groot blok piepschuim. Onder de nis bevond zich een houten plateau met techniek: twee elektromotoren zetten een serie van excentrieken, trekstangen en springveren in werking die de verschillende bewegingen overbrachten naar de schedels.

Ton van de Ven ontwierp voor naast de nis een bordje met pentagram, tekst en het jaartal MCCVII; wellicht met de namen van de overledenen. Het bordje werd niet uitgevoerd.

Voor de radiator gelijk naast de nis was een paneel geplaatst met inscripties
Schedels met zichtbaar gemaakt mechanisme in Tilburg

Na de sloop van het Spookslot bleek de Schedelnis grotendeels behouden te zijn. Op 19 oktober 2022 dook deze namelijk op tijdens een techniekdag rond studiekeuze in het mbo en hbo, het Tilburgse 'Toekomstig Techniek Talent'-event, georganiseerd in het Willem II-stadion. Om de originele nis, de houten constructie en diens aandrijvingstechniek, is een nieuwe vitrinekast gebouwd. Deze is van plexiglas kijkvensters voorzien voor zowel de schedels zelf als het mechanisme eronder. De opstelling trok veel bekijks.

  1. Al decennia in gebruik in de fangemeenschap, o.a. trip report Misha Davids op Wonderchat, 2 april 1999
  2. Van der Ende: Spookslot - 44 jaar te gast bij de geesten. Efteling (2022)