Het Koekenmannetje is een sprookje over een peperkoekman die uit een oven ontsnapt, aan diverse achtervolgers weet te ontsnappen en uiteindelijk opgegeten wordt door een slimme vos. Het Engelse sprookje werd voor het eerst uitgebracht als "The Gingerbread Boy" (later beter bekend als "The Gingerbread Man") in het blad St. Nicholas Magazine van mei 1875.
Het is een kettingsprookje, waarbij een gebeurtenis een ritme van herhaling in gang zet (dieren en mensen die het koekenmannetje gaan achtervolgen) tot een climax (de vos die hem te slim af is). Volgens de auteur van het verhaal, wiens identiteit onbekend is, hoorde hij het verhaal van een dienstmeid die het weer van een oude dame heeft gehoord in haar kindertijd.
Er is geen uitbeelding van het verhaal in de Efteling te vinden, maar tijdens de Winter Efteling is een aantal kleine peperkoekmannetjes in de tuin van de heks van Hans en Grietje aanwezig. Sommige van deze mannetjes drinken met een rietje uit de limonadefonteintjes. Het sprookje werd opgenomen in Meer Sprookjes van de Efteling (2011).