Houtsnede 'Putje van Assisi'

Het Putje van Assisi is een houtsnede van Anton Pieck, gemaakt van een veertien/vijftiende eeuwse waterput in het Italiaanse stadje Assisi in 1930. Bij het Anton Pieck Museum is die put nagebouwd, en er was in 2023 sprake van dat de put verhuisd zou worden naar de Efteling.

Bij het Anton Pieck Museum

Bij het ontwerpen van zijn eigen Anton Pieckmuseum maakte Pieck ook schetsen voor de binnenplaats die toen voor de ingang van het museum kwam te liggen. Hierop plaatste hij ook deze put die daar in 1984 ook werkelijk gemetseld werd, zij het als folly en niet heel veel dieper dan het straatniveau. Rond de put kwam een ring van bestrating met kinderkopjes. Pieck vond het aanvankelijke resultaat niets maar na insmeren met koeienmest was het voldoende verweerd om zijn goedkeuring te kunnen wegdragen. Het museum deelde dit pleintje met het achtergelegen Voerman-museum.

Put op de binnenplaats van het Anton Pieck Museum

Bij een verbouwing in 2019 kreeg het Anton Pieckmuseum een eigen ingang aan de andere kant van het gebouw, de Noordwal, en is het pleintje niet meer toegankelijk vanuit dit museum. Het Voermanmuseum maakt wel gebruik van de binnenplaats, als beeldentuin en voor evenementen, en heeft inhoudelijk weinig op met Pieck. Dit riep de vraag op of de put te verwijderd kan worden. Het Anton Pieckmuseum ging op zoek naar een nieuwe plek, in Hattem of erbuiten.

Mogelijke komst naar de Efteling

Fotomontage door de Efteling van de put op de beoogde locatie

De Efteling sprak in het voorjaar van 2023 de intentie uit deze put wel te willen plaatsen op het Anton Pieckplein in het park, dat op dat moment verfraaid werd. Het museum zou dit ook wel willen. De Efteling maakte een voorstel waarin de put geplaatst zou kunnen worden in de hoek met een concave muur aan de buitenkant van het Efteling Museum-complex, tegenover de Stenen Kip. In deze hoek staan nu in de zomer bloempotten opgesteld.

In de tentoonstelling Anton Pieck, een verrassend veelzijdige kunstenaar die in april dat jaar opende, was een reproductie van de houtsnede één van de tentoongestelde werken en volgens de conservator 'het verbindend element'.

Vooruitlopend hierop werd eerder dat jaar in de serie Efteling-miniaturen van Luville ook al het Putje te Assisi uitgebracht, met daarop een "Efteling"-labeltje.

Afwijzing verplaatsing

De beoogde plek voor het putje op het Anton Pieckplein

De gemeente Hattem, eigenaar van het pleintje en verantwoordelijk voor vergunningen inzake de monumentale museumgebouwen, stond aanvankelijk welwillend tegenover het plan omdat beide partijen hier zelf al overeenstemming over hadden bereikt. Ze wilde echter eerst onderzoek laten doen naar de cultuurhistorische waarde van de put en van het geheel van het pleintje en de omliggende gebouwen waar de put onderdeel van uitmaakt.

In juli 2023 adviseerde onderzoeker drs J.M.A.C. Clarijs in een rapport negatief over de verplaatsing. Cultuurhistorische waarden die zouden afnemen werden onder andere genoemd het uitdrukken van de betrokkenheid van Pieck met Hattem en bij het ontwerp van zijn museum, het ontwerp van de binnenplaats als Gesamtkunstwerk, en de relatieve zeldzaamheid van gebouwen door Pieck ontworpen die zich buiten de Efteling bevinden. B&W van de gemeente volgden dit oordeel en besloten daarom negatief over de verhuizing van de put naar de Efteling.